
Source: ਮਹਾਕਾਲ
jii haaṁ asiiṁ mhaakaal de pujaarii haaṁ। usii mhaakaal de pujaarii jis dii gal dsm paatisshaah saahib srrii guruu gobiund siungh mhaaraaj jii krde hn। jihṛe smjhde vichaarde nhiiṁ akhautii vidvaan guruu niundk uhnaaṁ nuuun bhulekhaa hai ke mhaakaal hiunduu mti viach puujṇ vaale purkh ruup viach dikhaae devtaa munne jaaṇ vaale mhaakaal dii gal ho rhii hai। asl viach snaatn mti viach vii kise mnuakh nuuun mhaakaal nhiiṁ munniaa giaa hai। ih aapaaṁ is lekh viach aage vichaaraaṁge। dsm paatisshaah muurtii puujaa, siv liung puujaa nuuun rad krde aakhde hn “kaahuu lai paahn puuj dhryo sir kaahuu lai liung gre lṭkaaio॥ kaahuu lkhio hri avaachii disaa mhi kaahuu pchhaah ko siisu nivaaio॥“। pher aakhde hn mhaadev nuuun sdaa siv munnṇ vaale nuuun mhaa muuṛ hn “taa ko kri paahn anumaant॥ mhaa muuṛrh kchhu bhed n jaant॥ mhaadev ko kht sdaa siv॥ nirunkaar kaa chiint nhi bhiv॥392॥” jihṛe smjhde nhiiṁ jaaṁ laaiilag hn uhnaaṁ nuuun akhautii vidvaan is baare nhiiṁ dasde te aap vii lukaa ke jaaṁ gal ghumaa ke dasde hn sshraart, beiimaanii jaaṁ beaklii viach। akhautii vidvaan taahiiṁ lokaaṁ nuuun jaap baaṇii, akaal ustti pṛrhn toṁ rokde hn kiuṁke ihnaaṁ nuuun pṛrh, vichaar te smjh ke lokaaṁ nuuun dsm paatisshaah dii akaal baare vichaar smjh lag jaaṇii te aage pṛrhdiaaṁ gal saukhii smjh aauṇ lag jaaṇii ke mhaakaal dsm paatisshaah kis nuuun munnde hn। saahib srrii guruu naank dev paatisshaah jii mhaaraaj aakhde hn “jh dekhaa th rvi rhe siv sktii kaa melu॥” ihii siv te sktii dii gal dsm paatisshaah vii kr rhe hn। niundiaa te vair virodh viach akhautii vidvaan ih smjhṇaa hii nhiiṁ chaahuunde।
paai ṭhgulii sbhu jgu johiaa॥ brrhmaa bisnu mhaadeu mohiaa॥ gurmukhi naami lge se sohiaa॥(m 4, raagu aasaa, 394) – ihnaaṁ punktiiaaṁ viach daso mhaadeu kauṇ hai? iathe kiveṁ munn laiṁde naa mhaadeu nuuun akaal।
je saahib sshrrii guruu grrunth saahib viach diate hukm anusaar ved kteb nuuun jhuuṭhaa khiṇ dii thaaṁ pṛrh liaa huundaa taaṁ gal smjh aauṇii sii ke uathe vii ihii likhiaa ke sshiv sshktii daa naam hai kise mnuakh ruupii deh dhaarii daa nhiiṁ। sshiv puraaṇ kii aakhdii hai vekho
सर्वः विश्वं विश्वमूर्तिर्विश्वरूपश्च शङ्करः।
srrvh visshrvun visshrvmuurtirrvisshrvruupsshrch sshunkrh।
Sarvaḥ viśvaṃ viśvamūrtir viśvarūpaś ca Śaṅkaraḥ
“He is all (Sarvaḥ), the universe (Viśvaṃ), the embodiment of the universe (Viśvamūrti), and the one whose form is the universe (Viśvarūpaḥ)—that is Śaṅkara (Shiva).”
“eko devਃ sshivo nitryਃ srvviaapii n sungrrhਃ। eko rudrro n drvitiiyaay tsrthurrhrypi yਃ।”
एको देवः शिवो नित्यः सर्वव्यापी न सङ्ग्रहः। एको रुद्रो न द्वितीयाय तस्थुर्यपि यः॥
Eko devaḥ śivo nityaḥ sarvavyāpī na saṅgrahaḥ।
Eko rudro na dvitīyāya tasthur yapi yaḥ॥
bhaav
saar:
sshiv puraaṇ anusaar, sshiv prm brrhm hai jo ajnmaa, adrvitiiy, anaaskt, ate sbh viach viaapk hai। uh srb-utpatii, sunbhaal, ate sunhaar daa muul hai। visthaar viach jaanṇ lii pṛrho “gurmti vaalaa siv / sshiv”
dsm paatisshaah vii spsshṭ aakhde hn ke
ekai mhaakaal hm maanai ॥ mhaa rudrr kh kchhuu n jaanai॥
eke mhaakaalsh daa mtlb (haakm )ek jo paarbrrhm prrmesr, jis daa tinaaṁ lokaaṁ viach (hukm) chldaa hai, jis akaal ne kaal paidaa kiitaa hai, ” kaal akaal khsm kaa kiinaa ” khsm hai mhaakaalsh haakm, jis ne kaal akaal dii kheḍ bṇaa ke, khunḍaa prrithmai saaj kai jin sbhi sunsaar upaaiaa। khunḍe diiaa do dhaaraa hn, 2 traa de hukm paidaa kr ke, kaal vs ih (mn) daa hukm virodhii asur hai, akaal ( chit) jo saaḍaa stigur hai os daa hukm jo prrmesr daa hai, sur(guṇ) te asur (avguṇ) paidaa kr ke srrisṭii dii rchnaa kiitii, os maahaakaalsh dii gshl kr rhe ne dsm paatsh, “ekai mhaakaal hm maanai” ek mhaakaalsh haakm nuuun munniaa hai jisdaa akaal sruupii hukm chldaa hai, “mhaa rudrr kh kchhuu n jaanai” jis nuuun mhaa rudr aakhde ne avtaar hoiaa dtaa trrey jo sshiv sshunkr hai sbhu vii aakhde ne os baare kuchh vii jaaṇiaa naa, asii je jaaṇiaaṁ hai kevl os paarbrrhm prrmesr nuuun akaal nuuun mhaakaal munnde haaṁ। kirtm naamaaṁ viachoṁ iak naam akaal daa hai mhaakaal। akaal/mhaakaal hai krtaar, jisdii iachhaa sshktii hai sunvidhaan hai kaal te kaal daa vrtaaraa hai hukm।
brrhm bisn kii sev n krhii ॥ tin te hm kbhuuun nhii ḍrhii ॥
brrhm bisn dii sev nhii krii kde ? je sev krii vii hai taa oh vii sshbd vichaar dii krii hai, “gur kii sevaa sshbd vichaar ” apṇe aundr hii sshbd dii vichaar krnii asl uhii sev hai saaḍii। “tin te hm kbhuuun nhii ḍrhii” aakhde asii kde vii nhii ḍre ohnaaṁ tau jinaa daa lokii bhai munnde ne, punḍit vidvaan sii jo oh lokaa nuuun devi devtiaa daa bhai diunde sii jiveṁ huṇ saaḍe sikh punḍit vidvaan vii suntaa mhpursshaaṁ daa ḍr de aam lokaa nuu ḍraauṇ lg jaaṁde ne krmkaaṁḍ vl laa rhe ne aj vii lokaa nuuun। iak paase ih anpṛrh hn te duuje paase akhautii vidvaan jo ih smjhṇ smjhaauṇ dii thaaṁ aapṇe grrunth aap rad krn tur pe uh kuupṛrh hn।
mhaakaal kaalikaa araadhii॥ ihi bidhi krt tpsiaa bhyo॥ drvai te ek ruup hrvai gyo॥
mhkaal hai haakm kaalikaa os daa hukm hai, giaan usdii buadh hai, sshbd guruu jis dii araadhnaa krnii hai hirde viach, trrkuṭii cho surit ṭuṭ ke hirde viach ṭik jaaṇii phir chunḍii (bibek buadh/ chunḍii hoii mti) prgṭ huundii hai। auntr baiṭh ke hemkuunṭ (ṭhunḍk daa kuaḍ jiathe guasaa nhiiṁ, vair virodh nhiiṁ) hai hirdaa hai bhaav hivaa ghr। saaḍaa othe surit nuuun joṛ deṇaa baahro sunsaar toṁ hṭaa ke, “ihi bidhi krt tpsiaa bhyo” es bidhii naalsh tpsiaa krii hai dsm paatsaah ne, (oh jhuuṭh keh rhe ne ki chokḍaa maar ke akhshaa bund kr ke tpsiaa kiitii ), drvai te ek ruup hrvai gyo ॥ 2 tau 1 is bidhii naalsh asii ek hoi haa prmesr de hukm naal। ih rstaa saanuuun ds ke ge ne 2 tau 1 hoṇ daa।
dubidhaa viach paiṇaa te duuje nuuun paauṇaa bhut saukhaa hai, is lii agiaantaa, vair, virodh, laaiilag prrvirtii, guasaa, aapṇe aap nuuun siaaṇaa munn ke duuje nuuun muurkh smjhṇ dii mti, guruu nuuun jvaak smjhṇ dii buadh hii chaahiidii। pr asl bhed tak phuunchṇ lii philaaṁ vikaar, aapṇii mti chhaḍ ke, nirpakh ho ke vichaarnaa paiṁdaa। guruuaaṁ nuuun, gurbaaṇii nuuun aapṇe toṁ ate aapṇii mti toṁ vaḍaa smjhṇaa paiṁdaa hai। je kevl aadi guruu grrunth saahib dii vichaardhaaraa daa thoṛaa jihaa vii asr buadh de ho jaave te gurbaaṇii dii iunn biunn gl munn liatii jaave taaṁ dsm baaṇii saukhii smjh aaṇii sshuruu ho jaaṁdii hai। so dsm baaṇii nuuun pṛrhn vichaarn toṁ philaaṁ chete rakho “bhaaṁḍaa dhoi baisi dhuupu devhu tu duudhai ku jaavhu॥ duudhu krm phuni surti smaaiṇu hoi niraas jmaavhu॥” bhaav buadh de bhaaṁḍe nuuun guṇaaṁ naal dho ke sukaa lvo bhaav koii ratii maatr vii vair virodh drvessh naa rhe taaṁ gurbaaṇii pṛrhnii hai। nirpakh nirvair ho ke puurii imaandaarii naal। je vikaaraaṁ daa, aapṇii nij mti daa ratii maatr vii bhaav rhi giaa taaṁ gal smjh nhiiṁ lagṇii। aas krdaa haaṁ ke viir bhaiṇaaṁ jo baaṇii toṁ siakhiaa laiṇaa chaahuunde hn is slaah te gaur krnge। aage vichaarn lii vekho
”aadi ate dsm baaṇii viach devii devtiaaṁ dii ate muurtii puujaa hai?”
”srrii dsm grrunth saahib jii daa virodh (Anti-Dasam Garanth)”

Source: ਮਹਾਕਾਲ