Source: ਅਰਦਾਸ ਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਤੋਂ ਕੀ ਮੰਗਣਾ ਹੈ?
saaḍe viachoṁ kii siakh ne jo maaiaa diiaaṁ ardaasaaṁ krde hn te sochde hn ke guruu koii e ṭii aim hai 5 ḍaalr dii ardaas kro te 5 milian daa ghr lai lvo। merii kise naal gl huundii sii te uhnaaṁ “jo maaghi ṭhaakur apune te soii soii devai॥” m 5 dii baaṇii bhejii। iak viiḍiio vii bhej diataa jis viach sshbd sii
muhi mungaaṁ soii devdaa hri pitaa sukhdaaik॥ (m 5, raagu maaruu, 1101)
maiṁ jvaab diataa ke jihnaaṁ dii uprokt baaṇii tusiiṁ bhejii hai uh kh rhe ne
“viṇu tudhu horu ji mungṇaa siri dukhaa kai dukh॥ dehi naamu suntokhiiaa utrai mn kii bhukh॥ (m 5, raagu raamklii, 958)”,
“kri kirpaa milu prriitm piaare॥ binu sunhu prrbh uuch apaare॥ naanku maaṁgtu naamu adhaare॥4॥1॥117॥ (m 5, raagu guṛii, 203)”,
“aal jaal bikaar tji sbhi hri gunaa niti gaau॥ kr joṛi naanku daanu maaṁgai dehu apnaa naau॥2॥1॥6॥ (m 5, raagu maalii guṛaa, 988),
“meraa mnu ekai hii prria maaṁgai॥ pekhi aaio srb thaan des prria rom n smsri laagai॥1॥ ( m 5, raagu saarung, 1209)”,
“khinu plu bisru nhii mere krte ihu naanku maaṁgai daanu॥2॥90॥113॥ (m 5, raagu saarung, 1226)”,
“ aisii maaṁgu gobid te॥ ṭhl suntn kii sungu saadhuu kaa hri naamaaṁ jpi prm gte॥1॥ (m 5, raagu kaanṛaa, 1298)”,
“naanku jaachku hri hri naamu maaṁgai mstku aani dhrio prrbh paagii॥2॥7॥18॥ (m 5, raagu kaanṛaa, 1301)”,
“raaju n chaahu mukti n chaahu mni prriiti chrn kmlaare॥ ( m 5, raagu devgundhaarii, 534)”
”tuuunhii rs tuuunhii js tuuunhii ruup tuuhii rung॥ aas oṭ prrbh torii॥1॥(raagu guṛii, m 5, 213)”
ardaas taaṁ krnii hai kiuṁ ke naank paatisshaah daa phurmaan hai “kru ardaasi apne stigur paasi॥ naank naamu milai schu raasi॥” – naam dii ardaas krnii hai।
kii mungiie gurbaaṇii taaṁ aakhdii “viṇu boliaa sbhu kichhu jaaṇdaa kisu aagai kiichai ardaasi॥”
ik viir naal giaan chrchaa huundii sii taaṁ aakhdaa gurbaaṇii viach punchm paatisshaah hii aakhde “maanu maaṁgu taanu maaṁgu dhnu lkhmii sut deh॥1॥” te ih kihṛaa maanu, taanu te dhnu lkhmii hai jo paatisshaah mung rhe ne? ih khoj daa visshaa hai। je paatisshaah ne khi diataa ke “viṇu tudhu horu ji mungṇaa siri dukhaa kai dukh॥ dehi naamu suntokhiiaa utrai mn kii bhukh॥” te pher maanu kii hai uhnaaṁ de hisaab naal te khoj kiitiaaṁ uhnaaṁ dii hii baaṇii hai ke “tuuhii maan tuuunhii dhaan tuuhii pti tuuhii prraan॥”, kiuṁke gurbaaṇii duhaagṇ nhiiṁ hai iak vaar jo kh diataa usde ulṭ duujii vstuu mung hii nhiiṁ skdii। te punchm paatisshaah hii aakhde hn “maanu taanu tji siaanp srṇi naanku aaiaa॥”। ise triike naal khoj lvo baaṇii viach je kite baaṇii diiaaṁ punktiiaaṁ aapaa virodhii lgdiiaaṁ hn taaṁ।
”shs siaaṇp kri rhe mni korai rungu n hoi॥ kuuṛi kpṭi kinai n paaio jo biijai khaavai soi॥3॥ sbhnaa terii aas prrbhu sbh jiia tere tuuun raasi॥ prrbh tudhhu khaalii ko nhii dri gurmukhaa no saabaasi॥
bikhu bhujl ḍubde kḍhi lai jn naank kii ardaasi॥4॥1॥65॥”
”jih prrsaadi krhi puunn bhu daan ॥ mn aaṭh phr kri tis kaa dhiaan ॥ jih prrsaadi tuu aachaar biuhaarii ॥ tisu prrbh ku saasi saasi chitaarii ॥”
puunn kevl gobiund de guṇ gaauṇaa (hukm munnṇaa hai) “kli mhi eho puunnu guṇ goviund gaahi॥”।
daan kevl naam (sojhii) milṇaa hai “ehu aheraa kiino daanu॥ naank kai ghri kevl naamu”
hukm rjaaii chlṇaa hukm vichh rhiṇaa hii gurmukh daa biuhaar hai “naam rtn ko ko biuhaarii॥ aunmrrit bhojnu kre aahaarii॥1॥” , “naamu bhgt kai prraan adhaaru॥ naamo dhnu naamo biuhaaru॥1॥”, “naam binaa jetaa biuhaaru॥ jiu mirtk mithiaa siigaaru॥2॥” – naam hai hukm dii sojhii।
“hri jiiu tuuun krtaa krtaaru॥ jiu bhaavai tiu raakhu tuuun hri naamu milai aachaaru॥1॥”, “mnhṭh budhii ketiiaa kete bed biichaar॥ kete bundhn jiia ke gurmukhi mokh duaar॥ schhu orai sbhu ko upri schu aachaaru॥5॥”
ih smjh aa jaaṇaa ke meraa kujh nhiiṁ hai vyktiigt kujh nhiiṁ hai, sb hukm hii hai ihii naam (sojhii) hai। ih sojhii mil jaaṇaa hii daan hai। “viṇu tudhu horu ji mungṇaa siri dukhaa kai dukh॥ dehi naamu suntokhiiaa utrai mn kii bhukh॥ guri vṇu tiṇu hriaa kiitiaa naank kiaa mnukh॥2॥”
mungṇaa kii hai pher? bhgtaaṁ ne maaiaa nhiiṁ mungii naam (gurmti dii sojhii) mungii hai baaṇii viach। maaiaa taaṁ maaiaadhaariiaaṁ nuuun chaahiidii huundii। gurmti maaiaa nuuun, hr bins jaaṇ vaalii vstuu nuuun jhuuṭh aakhdii “jg rchnaa sbh jhuuṭh hai jaani lehu re miit॥ khi naank thiru naa rhai jiu baaluu kii bhiiti ॥49॥“ ate “jo upjio so binsi hai pro aaaju kai kaali॥” pher je jg rchnaa jhuuṭh hai te mungṇaaṁ hii kiuṁ hai।
“jhuuṭhaa mungṇu je koii maagai॥ tis ku mrte ghṛii n laagai॥ paarbrrhmu jo sd hii sevai so gur mili nihchlu khṇaa॥1॥ (m 5, raagu maaṁjh, 109) – gurbaaṇii ne brrhm, puurn brrhm, paarbrrhm smaajhaaiaa hai। jdoṁ ih smjh aa jaave pher smjh aaṇii ke mungṇaa kii hai।
“mai kiaa maagu kichhu thiru n rhaaii hri diijai naamu piaarii jiiu ॥1॥( m 1, raagu sorṭh, 597)”
“kiaa maagu kichhu thiru n rhaaii॥ dekht nain chlio jgu jaaii॥1॥( bhgt kbiir jii, raagu aasaa, 481)“
“kiaa maaṁgu kichhu thiru naahii॥ raam naam rkhu mn maahii॥1॥(bhgt kbiir jii, raagu dhnaasrii, 692)”
“maagnaa maagnu niikaa hri jsu gur te maagnaa॥4॥(m 5, raagu maaruu, 1018)”
“ik ardaasi bhaaṭ kiirti kii gur raam daas raakhhu srṇaaii ॥4॥58॥ (bhaṭ kiirtu, sviie mhle chuthe ke, 1406)”
“sloku॥ maaiaa ḍolai bhu bidhii mnu lpṭio tih sung॥ maagn te jih tum rkhhu su naank naamhi rung॥1॥ puṛii॥ mmaa maagnhaar iaanaa॥ denhaar de rhio sujaanaa॥ jo diino so ekhi baar॥ mn muurkh kh krhi pukaar॥ ju maaghi tu maaghi biiaa॥ jaa te kusl n kaahuu thiiaa॥ maagni maag t ekhi maag॥ naank jaa te prhi praag॥41॥”
”naanku ek khai ardaasi॥ jiiu piunḍu sbhu terai paasi॥”
”naank kii ardaasi hai sch naami suhelaa॥ aapu giaa sojhii pii gursbdii melaa॥1॥(raagu aasaa mhlaa 1, 421)” – naank paatisshaah vii sache naam dii ardaas krde pe ne। aakhde naam prraaptii naal aapu (maiṁ/humai) giaa, sojhii pii te gursbd naal mel hoiaa।
saaḍe viachoṁ krii viir bhaiṇaaṁ ih nhiiṁ jaaṇde ke jo aaj siakhaaṁ viach prrchlit ardaas hai, jo guṭkiaaṁ viach paaii jaaṁdii hai isnuuun likhe hoe 100 saal vii nhiiṁ hoe। ih bhgtaaṁ dii, guruaaṁ dii ardaas naal mel nhiiṁ khaadii। is viach itihaas nuuun yaad kiitaa giaa hai te itihaasik ghṭnaavaaṁ te sthaanaaṁ daa dhiaan dhrṇ nuuun khiaa giaa hai। gurbaaṇii aakhdii “guri khiaa saa kaar kmaavhu॥ gur kii krṇii kaahe dhaavhu॥naank gurmti saachi smaavhu॥27॥”। jihnaaṁ guruuaaṁ nuuun, akaal nuuun, bhgtaaṁ nuuun sthaanaaṁ nuuun asiiṁ vekhiaa nhiiṁ uhnaaṁ daa dhiaan kiveṁ dhriaa jaa skdaa hai? bhgtaa te guruaaṁ daa dhiaan dhrn lii uhnaaṁ dii khii gl daa dhiaan dhrṇaa huundaa hai। jo uhnaaṁ aakhiaa us daa dhiaan hr vele rakhṇaa hai। uhnaaṁ dii soch dii vichaar krnii hai siakhaa ne। pr aaj daa siakh duniaavii kunmaaṁ nuuun smaajik phrj nuuun hii sevaa munnii baiṭhaa hai। te mungdaa maaiaa hai। puuraa sshbd je vichaariie taaṁ gl smjh aauṁdii hai “raagu aasaa mhlaa 1॥ ketaa aakhṇu aakhiiai taa ke aunt n jaaṇaa॥ mai nidhriaa dhr ek tuuun mai taaṇu staaṇaa॥1॥ naank kii ardaasi hai sch naami suhelaa॥ aapu giaa sojhii pii gursbdii melaa॥1॥ rhaau॥ humai grbu gvaaiiai paaiiai viichaaru॥ saahib siu mnu maaniaa de saachu adhaaru॥2॥ ahinisi naami suntokhiiaa sevaa schu saaii॥ taa ku bighnu n laagii chaalai hukmi rjaaii॥3॥ hukmi rjaaii jo chlai so pvai khjaanai॥ khoṭe ṭhvr n paainii rle juuṭhaanai॥4॥ nit nit khraa smaaliiai schu sudaa paaiiai॥ khoṭe ndri n aavnii le agni jlaaiiai॥5॥ jinii aatmu chiiniaa prmaatmu soii॥ eko aunmrrit birkhu hai phlu aunmrritu hoii॥6॥ aunmrrit phlu jinii chaakhiaa schi rhe aghaaii॥ tiunnaa bhrmu n bhedu hai hri rsn rsaaii॥7॥ hukmi sunjogii aaiaa chlu sdaa rjaaii॥ augṇiaare ku guṇu naankai schu milai vḍaaii॥8॥20॥”
”mmaa maagnhaar iaanaa॥ denhaar de rhio sujaanaa॥ jo diino so ekhi baar॥ mn muurkh kh krhi pukaar॥ ju maaghi tu maaghi biiaa॥ jaa te kusl n kaahuu thiiaa॥ maagni maag t ekhi maag॥ naank jaa te prhi praag॥41॥”
deṇ vaalaa kauṇ hai?
naank paatisshaah ne kis toṁ mungiaa? kauṇ hai daataa? kise ne deṇaa? kis baare khiaa jaa rhiaa hai ke
”ddaa daataa eku hai sbh ku devnhaar॥ deṁde toṭi n aavii agnt bhre bhunḍaar॥ dainhaaru sd jiivnhaaraa॥ mn muurkh kiu taahi bisaaraa॥ dosu nhii kaahuu ku miitaa॥ maaiaa moh bundhu prrbhi kiitaa॥ drd nivaarhi jaa ke aape॥ naank te te gurmukhi dhrraape॥34॥”
”saachaa saahibu saachu naai bhaakhiaa bhaau apaaru॥ aakhhi munghi dehi dehi daati kre daataaru॥”
”guraa ik dehi bujhaaii॥ sbhnaa jiiaa kaa iku daataa so mai visri n jaaii॥”
”so purkhu nirunjnu hri purkhu nirunjnu hri agmaa agm apaaraa॥ sbhi dhiaavhi sbhi dhiaavhi tudhu jii hri sche sirjṇhaaraa॥ sbhi jiia tumaare jii tuuun jiiaa kaa daataaraa॥hri dhiaavhu sunthu jii sbhi duukh visaarṇhaaraa॥”
”sbhnaa kaa daataa eku hai aape bkhs krei॥khṇaa kichhuu n jaavii jisu bhaavai tisu dei॥ naank gurmukhi paaiiai aape jaaṇai soi॥”
deṇ vaalaa hai hri (muul/ hukm/giaan) “hri iko daataa vrtdaa duujaa avru n koi॥ sbdi saalaahii mni vsai shje hii sukhu hoi॥ sbh ndrii aundri vekhdaa jai bhaavai tai dei॥2॥”। kauṇ hai hri jaanṇ lii vekho “hri”।
”mere mn sukhdaataa hri soi ॥”
”thaan thnuntri rvi rhiaa paarbrrhmu prrbhu soi॥ sbhnaa daataa eku hai duujaa naahii koi॥ tisu srṇaaii chhuṭiiai kiitaa loṛe su hoi॥3॥”
gur (guṇ giaan toṁ prraapt sojhii) toṁ vaḍaa koii daataa nhiiṁ, is gur naal hii jiiv daa mn hriaa hoṇaa।
”gur jevḍu daataa ko nhii jini ditaa aatm daanu ॥2॥”
milṇaa kii hai?
“ehu aheraa kiino daanu॥ naank kai ghri kevl naamu॥4॥4॥(m 5, raagu bhairo, 1136)” – jo kise kol hove uhii uh aage diundaa hai। naank ne naam (sojhii) hii lii te aage diatii hai। pr sunsaarii bunde maaiaa hii mungde ne। “bhgtaa tai saisaariiaa joṛu kde n aaiaa॥ m 1, raagu maajh, 145)
“sukhu maaṁgt dukhu aagai aavai॥ so sukhu hmhu n maaṁgiaa bhaavai॥1॥(bhgt kbiir jii, raagu guṛii, 330)
roj pṛrhde haaṁ pr munnṇ nuuun tiaar nhiiṁ ke duakh suakh hukm viach milne ne “hukmii utmu niichu hukmi likhi dukh sukh paaiiahi॥” ate mungṇ te nhiiṁ diundaa uh, jiunne mrjii trle kr lvo “naank schaa paatisaahu puuchhi n kre biichaaru॥4॥(m 1, sirii raagu, 17)”, kii aakhde kiirtn krke ardaasaaṁ krke mnaa liie baaṇii aakhdii “koii gaavai raagii naadii bedii bhu bhaati kri nhii hri hri bhiijai raam raaje॥ (guruu raamdaas jii, raagu aasaa, 450)
saanuun niraasaa ho ke hukm munnṇ daa atdessh hai। kiveṁ?
“jo nru dukh mai dukhu nhii maanai॥ sukh snehu aru bhai nhii jaa kai kunchn maaṭii maanai॥1॥ rhaau॥ nh niundiaa nh ustti jaa kai lobhu mohu abhimaanaa॥ hrkh sog te rhai niaaru naahi maan apmaanaa॥1॥ aasaa mnsaa sgl tiaagai jg te rhai niraasaa॥ kaamu krrodhu jih prsai naahni tih ghṭi brrhmu nivaasaa॥2॥ gur kirpaa jih nr ku kiinii tih ih jugti pchhaanii॥ naank liin bhio gobiund siu jiu paanii sungi paanii॥3॥11॥(raagu sorṭhi, m 9, 633)” – saanuuun maaṛaa jhiaa dukh huundaa asiiṁ trle krn lag paiṁde haaṁ, rab nuuun dossh deṇ lag paiṁde haaṁ ḍhol jaaṁde haaṁ। saanuuun kitnii baaṇii smjh aaii hai isdaa ptaa hii saanuuun taaṁ lgdaa jdoṁ dukh mildaa hai। jhaṭ maaiaa de pdaarthaaṁ diiaaṁ ardaasaaṁ krn lag paiṁde haaṁ। saanuuun aapṇe kiite kunm vii bhual jaaṁde ne “ddai dosu n deuu kisai dosu krunmaa aapṇiaa॥ jo mai kiiaa so mai paaiaa dosu n diijai avr jnaa ॥21॥“
“aasaa aas kre sbhu koii॥ hukmai buujhai niraasaa hoii॥ aasaa vichi sute kii loii॥ so jaagai jaagaavai soii॥1॥ stiguri naamu bujhaaiaa viṇu naavai bhukh n jaaii॥(guruu amrdaas jii , raagu aasaa, 423)
“aasaa bhiitri rhai niraasaa tu naank eku milai॥4॥(m 1, raagu raamklii, 877)”
je maaiaa mungii jaaṁ naam toṁ ilaavaa kuajh mungiaa kii hoṇaa?
“sukhu maaṁgt dukhu aagl hoi॥ sgl vikaarii haaru proi॥ ek binaa jhuuṭhe mukti n hoi॥ kri kri krtaa dekhai soi॥3॥(m 1, raagu guṛii, 222)”
“maaiaa mnhu n viisrai maaṁgai dunmaa dunm॥ so prrbhu chiti n aavii naank nhii krunm॥1॥(m 5, raagu maaruu, 1093)”,
gurughraaṁ viach ardaas krdiaaṁ kmaaii dii gl krde haaṁ। “punjaaṁ piaariaaṁ, chauhaaṁ saahibjshaadiaaṁ, chaalrhiiaaṁ muktiaaṁ, hṭhiiaaṁ, jpiiaaṁ, tpiiaaṁ, jinrhaa naam jpiaaṁ, vunḍ chhkiaaṁ, deg chlaaii, teg vaahii, dekh ke aṇḍiat kiitaa, tinrhaaṁ piaariaaṁ, schiaariaaṁ dii kmaaii, daa dhiaan dhr ke bolo jii vaahiguruu ।”, bhgtaaṁ dii kmaaii kii hai asiiṁ nhiiṁ jaaṇde, kitniaa ne gurbaaṇii toṁ khojiaa kmaaii kii hai te usdaa asiiṁ kiveṁ dhiaan dhr skde haaṁ? uhnaaṁ dii kmaaii sii “gurmukhi sbdu kmaaiiai hri vsai mni aai ॥”, “stiguru aakhai kaar su kaar kmaaiiai॥”, “kaar kmaaii khsm rjaai॥”, “schu sunjmo saari guṇaa gursbdu kmaaiiai raam॥”, “schu sbdu kmaaiiai nij ghri jaaiiai paaiiai guṇii nidhaanaa॥”, “bhaaṇai bkhse puuraa dhṇii schu kaar kmaaiiai॥” pher huṇ daso ke aakhaaṁ bund krke, kevl bol ke uhnaaṁ dii kmaaii daa asiiṁ kiveṁ dhiaan dhr skde haaṁ? naale hṭhiiaaṁ nuuun chete krn dii gl krdii aaj dii ardaas, gurmti viach hṭh yog dii koii thaaṁ nhiiṁ। gurbaaṇii aakhdii “mnhṭhi kinai n paaiaa kri upaav thke sbhu koi॥”, hṭh krke taaṁ asiiṁ kujh lai nhiiṁ skde prmesr toṁ, ih gurmti daa phurmaan hai “rogii khṭ drsn bhekhdhaarii naanaa hṭhii anekaa॥ bed kteb krhi kh bpure nh buujhhi ik ekaa॥6॥”।
siakhaaṁ dii aaj dii ardaas bhaaveṁ lunmii hove bhaaveṁ chhoṭii iak kism daa aadessh bṇii jaaṁdaa aakhde mhaaraaj aah deṇaa uh deṇaa, iadaaṁ krnaa uadaaṁ krnaa। daso daas kde kuajh mungdaa huundaa? daas nuuun taaṁ puurn bhrosaa huundaa। jihṛaa daas hai uh taaṁ aakhdaa “terai bhrosai piaare mai laaḍ lḍaaiaa॥”, “raam jnaa ku raam bhrosaa ॥”, “aas bhrosaa khsm kaa naank ke jiiare॥” ate “tumੑrii aas bhrosaa tumੑraa tumraa naamu ridai lai dhrnaa॥tumro blu tum sungi suhele jo jo khhu soii soii krnaa॥1॥ tumrii diaa miaa sukhu paavu hohu krripaal t bhujlu trnaa॥ abhai daanu naamu hri paaio siru ḍaario naank sunt chrnaa॥”। jihnaaṁ ne baaṇii nhiiṁ munnṇii nhiiṁ smjhṇii uhnaaṁ maaiaa diiaaṁ hii ardaasaaṁ krniiaaṁ, nhiiṁ hṭṇaa। bhgtaaṁ ne kevl naam (gurmti dii sojhii) hii mungii hai te mungṇii hai, uhnaaṁ nuuun mil vii jaaṇii। baakii taaṁ kevl “pṛi pṛi gḍii ldiiahi pṛi pṛi bhriiahi saath॥ pṛi pṛi beṛii paaiiai pṛi pṛi gḍiiahi khaat॥ pṛiiahi jete brs brs pṛiiahi jete maas॥ pṛiiai jetii aarjaa pṛiiahi jete saas॥ naank lekhai ik gl horu humai jhkhṇaa jhaakh॥1॥( m 1, raagu aasaa, 467) 🙏🏻
Topic: gurmat ardaas and what to pray for?