Source: ਪਾਠੁ ਪੜਿਓ ਅਰੁ ਬੇਦੁ ਬੀਚਾਰਿਓ ਨਿਵਲਿ ਭੁਅੰਗਮ ਸਾਧੇ
Source: ਪਾਠੁ ਪੜਿਓ ਅਰੁ ਬੇਦੁ ਬੀਚਾਰਿਓ ਨਿਵਲਿ ਭੁਅੰਗਮ ਸਾਧੇ
“paaṭhu pṛio aru bedu biichaario nivli bhuaungm saadhe” kre aa naa, dhrm sii naa ehe, “punch jnaa siu sungu n chhuṭkio adhik ahunbudhi baadhe” budhi ‘ch humai vdhgii । je ptaa lag jaaṁdaa, naa vdhṇ diunde ? sbh toṁ aukhii gal aa humai buajhṇaa ।
ise krke “humai buujhai, taa dru suujhai” ।
jiihne humai buajh lii, uhnuuun taaṁ dsm duaar dis jaaṁdai । oh jihṛe dsm duaar khiunde ne naa, dimaag nuuun, uhnaaṁ daa ii taaṁ dimaag khraab ai । dimaag kiihne khraab kiitai ? dimaag kiitai humai ne khraab uhnaaṁ daa । humai toṁ grrst ne jihṛe dimaag ‘ch khiunde ne ‘dsm duaar’ nuuun । jiadṇ uhnaaṁ ne humai buajh lii, jiadṇ uhnaaṁ nuuun ptaa lag giaa saaḍaa dimaag khraab ai, odṇ uhnaaṁ nuuun dsm duaar daa vii ptaa lagjuugaa, “dru suujhai” odṇ uhnaaṁ nuuun ptaa lagjuugaa dsm duaar kithe huundai
“hu vichi maaiaa hu vichi chhaaiaa”
jiunnii maaiaa sbh humai daa kaarṇ hai, gurduaariaaṁ viach maaiaa daa vṛnaa, humai taaṁ vṛgii aa ke, saariaaṁ ‘ch humai bhrii hoii ai, liiḍraaṁ ‘ch, ar ehdaa ii bhrm, ‘chhaaiaa’ pii hoii ai, mat maarii gii, chhaaiaa ne mat maartii । “humai kri kri junt upaaiaa” oe junt daa jnm ii humai krke hoiaa sii, o gurduaariaaṁ ‘ch taaṁ jnm mrn kaṭ hoṇaa taa tusiiṁ ithe maaiaa vaaṛ lii, ehde krke taaṁ jnm hoiai । ithe humai kaṭṇii sii, aa ke, ithe maaiaa dii loṛ nhiiṁ sii, ithe taaṁ maaiaa toṁ virodhii prrchaar dii loṛ sii, ithe “griibii gdaa hmaarii” dii loṛ sii, ithe loṛ sii “griibii gdaa hmaarii” dii, tusiiṁ liaa ke maaiaa vaaṛ lii, thoḍii humai kiveṁ kaṭii jaauugii ? kaṭii vii nhiiṁ gii, kaṭii vii nhiiṁ jaa rhii, ih taaṁ saahmṇe iiai naa ! kaṭ ke dikhaau humai kise dii, jaa kaṭ ke dikhaau, aapniio kaṭ ke dikhaau kise dii kii kaṭṇii ai ? jihṛe baiṭhe aa humai kaṭ ke dikhaau aapṇii, aapṇe aundroṁ, jthedaar ii kaṭ ke dikhaauṇ, chhaḍ ke dikhaauṇ humai, phir munnaaṁge asiiṁ। prraikṭiikl krke dikhaau huṇ taaṁ gal bṇuu gii, kuchh krke dikhaau taaṁ gal bṇuugii, galaaṁ naal nii srnaa huṇ
“humai buujhai, taa dru suujhai” humai daa je ptaa huundaa, taaṁ chhaḍ naa deve, humai daa ptaa ii nii lagdaa । humai buajhṇii bṛii aukhii gal ai । jiunne dhaarmik aadmii dhrm krm krn vaale sii, uhnaaṁ nuuun humai daa nii ptaa lagiaa, sbh toṁ aukhii gal humai buajhṇii ai । dekho ! lobh daa saanuuun ptaa lagdai, moh daa saanuuun mhisuus huundai, krrodh daa taaṁ guaaṁḍhiiaaṁ nuuun vii ptaa lag jaaṁdai, krrodh daa taaṁ bhut duur-duur tak sek aauṇ lag jaaṁdai, aap vii khiundai, yaar guasaa aa giaa sii odoṁ kii kriie, aap vii munn laiṁdai guase nuuun । humai nuuun nii koii munndaa । lobh daa vii ptaa lagdai, humai daa nii ptaa lagdaa, humai daa nii ptaa lagdaa hai । humai taaṁ ehdaa vjuud e ai, es krke jiunne dhrm de krm kre humai viach bdlii ge ehnuuun ptaa ii nii lagiaa, “humai kiveṁ buajhii jaauugii ?
“tin auntri humai kunḍaa he ॥ jiu jiu chlhi chubhai dukhu paavhi jmkaalu shhi siri ḍunḍaa he ॥” humai daa kunḍai, jihṛii chiuntaa ai naa chiuntaa aundr, ih humai daa kunḍai । chiuntaa daa ptaa hai, humai daa nii ptaa । humai, ‘chiuntaa’ daa kaarṇ, bas ! jidṇ chiuntaa jiunnaa chir haigii, onaa chir humai haigii, humai daa nii ptaa lagṇaa kise nuuun vii, kaarn toṁ ptaa lguu । ḍaakṭr muuunh dekh ke nii das skdaa kise daa vii ki kiunnaa bukhaar ai ? thrmaamiiṭr laauṇaa paiṁdaa uhnuuun, chaahe ḍaakṭr kiaḍaa ii hove । thrmaamiiṭr ai saaḍe kol, ih dekhṇ daa । chiuntaa jiunnii haigii onii humai ai, jiaadaa chiuntaa ai taaṁ jiaadaa humai ai, thoṛii chiuntaa ai taaṁ thoṛii humai ai । “chiuntaa jaai miṭai ahunkaaru”, hunkaar odṇ miṭuugaa, jiadṇ chiuntaa miṭgii tuhaaḍe aundroṁ । ih nisshaanii ai bas ! hor koii nisshaanii nii । thrmaamiiṭr ne das deṇai bukhaar hainii, chiuntaa daa saanuuun ptaa lgdai, hai । jiunnaa chir aundr chiuntai, onaa chir humai hai, ih triikaa kise ne nii dasiaa, gurbaaṇii ne dasiai ।
humai daa nhiiṁ ptaa lagṇaa, baḍiaaṁ-baḍiaaṁ nuuun nii lagiaa ptaa humai daa, “jite raam se krrisn hui bisn aae ॥ titio kaal khaapio n te kaal ghaae” nhiiṁ humai daa ptaa lagiaa, “jite auliiaa aunbiiaa gaus hrvai haiṁ ॥ sbhai kaal ke aunt daaṛaa tlai haiṁ”, kiuṁ? humai daa nii ptaa lagiaa, kise nuuun humai daa nii ptaa lagiaa saariaaṁ nuuun, jiunne baḍe-baḍe avtaar hoe ne, humai daa nii ptaa lagiaa kise nuuun vii, jiunniiaaṁ mataaṁ ne ai duiiaa bṇaaiiaaṁ, saare humai toṁ grrst ne kise nuuun humai daa nii ptaa lagiaa ।
jo kuchh aadmii puunn daan krdai, tiirth krdai, kise nuuun humai daa nii ptaa lagiaa, “taisaa maanu taisaa abhimaanu” jde humai bṇ jaaṁdii ai, jo krdaa ai, humai ‘ch bdl jaaṁdai, jo krdaa humai ‘ch bdl jaaṁdai । is krke “sevaa krt hoi nihkaamii ॥ tis ku hot praapti suaamii”, “krm krt hovai nihkrm” vaalii gal ai jihṛii, ih ai humai toṁ bch ke krnaa, krnaa vii aa humai toṁ vii bch jaaṇai, ih giaan maarg ai । humai daa nii ptaa lagṇaa, “humai buujhai, taa dru suujhai” dekho ! kiaḍii vaḍii gal khi tii, kiaḍii vaḍii gal ai, “humai buujhai, taa dru suujhai”, uhnuuun duaarai diakh jaaṇai, bii es duaare thaaṇii niakl ke uhne paar chlaa jaaṇai । mukt duaaraa ai, humai buajh le je । pher taaṁ drvaajaa kholrhiaa, baahr ।
“humai buujhai, taa dru suujhai”
nhiiṁ taaṁ kii ? “giaan vihuuṇaa kthi kthi luujhai” gal taaṁ giaan dii hoii naa ! naam dii taaṁ gal hainii ethe, naam dii taaṁ gal nii kiitii, giaan dii kiitii aa gal ethe । naa jp dii naa tp dii, chhuṭkaaraa kaahde naal ai “giaan vihuuṇaa kthi kthi luujhai” nhiiṁ galaaṁ btheriiaaṁ kthn krdai, bṛe laikchr krdai, bṛe updes krdai, giaan hainii, smjh hainii, smjh toṁ skhṇe ne lok saare “kthi kthi luujhai”, jiunnaa kthn krii jaaṁdai onaa ii uljhii jaaṁdai । aapṇe kthnaaṁ ‘ch ii uljh ge, jiunne bii, aah saare kthaavaachk uljhe pe ne,aapṇe kthnaaṁ ‘ch ii uljhe pe ne, ṭiike aapṇe, jiunne ṭiike likhe ne saare uljhe pe ne । puunn paap nuuun vii munnii jaaṁde ne, gurbaaṇii nuuun vii arthaaii jaaṁde ne, ih vii likhii jaaṁde ne
“paap puunn hmrai vsi naahi”,
puunn paap nuuun munnii vii jaaṁde ne । ih vii likhii jaaṁde ne “kete brme ghaaṛti ghṛiiahi ruup rung ke ves”, “tini chele prvaaṇu” vii munnii jaaṁde ne । tiunne chele prrvaan munnii jaaṁde ne, “kete brme ghaaṛti ghṛiiahi” vii munnii jaaṁde ne । uljhe nii hoe taaṁ hor kii ne, giaan vihuuṇe ne saare, “kthi kthi luujhai”, uljhii jaaṁde ne, saare vidvaan ‘giaan vihuuṇe’ kthn de viach uljhe hoe ne ।