Source: ਕੀਰਤਨੁ ਅਤੇ ਗੁਣ ਕਿਵੇ ਗਉਣੇ ਹਨ
guṇ gaauṇaa kii hai? kiadaaṁ guṇ gaauṇe hn? kiirtn kii hai?
guṇ gaauṇ naal maiṁ mruugii, aao viichaar krde haaṁ।
“asthiru krtaa tuu dhṇii tis hii kii mai oṭ॥ guṇ kii maarii hu muii sbdi rtii mni choṭ॥ (punnaa 936)”
mai mai krnaa humai hai, guṇaa ne humai maar ke humai dii thaaṁ lai lii। agliiaaṁ punktiiaaṁ viach kbiir jii dasde ne kive mrii hu hu mai mai,
“kbiir tuuun tuuun krtaa tuu huuaa mujh mhi rhaa n huuun॥ jb aapaa pr kaa miṭi giaa jt dekhu tt tuu॥( punnaa 1375)”
guṇaa daa bhaar vdh jaaṇaa, humai daa naamu naal virodh hai। naamu toṁ bhaav hukm naal, ate guṇ gaauṁde gaauṁde hii naamu daa prgaas ho jaaṇaa।
“guṇ gaavt hovt prgaasu॥ chrn kml mhi hoi nivaas॥ ( punnaa 901)”
“krmii shju n uupjai viṇu shjai shsaa n jaai॥ nh jaai shsaa kitai sunjmi rhe krm kmaae॥( punnaa 919)”
shse ( bhrm ) krke jiiu bhaav mn mliin hai, ate ihnuu dhoṇaa hai sbdu naal, sbdu vichaar naal, guṇ guṇ naal, guṇ gude gude mail utrnii hai। iathe briikii hai, philaa guṇ vichaarne jruurii hn, vichaarke hii giaan hoṇaa hai।
“guṇ vichaare giaanii soi॥ guṇ mhi giaan praapti hoi॥( punnaa 931)”
guṇaa dii vichaar hai gurbaaṇii, ate ih guṇ vichaarde bhaav gurbaaṇii vichaarde hoe giaan hoṇaa huੳmai baare, trrai guṇaa baare, aadh biaadh upaadh baare, huṇ jdo vichaar le smjh lag gii taaṁ phir guṇ guṇe hn, uhii vichaare hoe guṇ gaavegaa gurbaaṇii vaale। taaṁ mail uatregii।
“gun gaavt terii utrs mail॥ binsi jaai humai bikhu phail॥ ( punnaa 289)”
jihṛii ih liv hai jii, shij smaadh vaalii, ih is traaṁ nhii hai ki ghunṭaa ku lagii ate ṭuaṭ gii, ih pakii hii lagegii, jihde naal luṇii hai, jdo ptaa lag giaa ki sbhe ghṭ uhii boldaa, sbh de hirde uhii boldaa, srbhviaapii hai, kihṛii thaaṁ hai jiathe uuh hii hai, taaṁ phir liv ṭuaṭṇ daa svaal hii nhii। phrk inaa hai sirph ki guṇ vichaarke smjhke aapṇii hume chhaḍ hoṇii hai, krtaa bhaav chhaḍ hoṇaa, phir khegaa jiathe dekhdaaṁ ih taaṁ tuuhii hai, tuhii tuhii tuhii, aundr baahr sbh thaaṁ।
“abhuu tuhiiṁ॥ abhai tuhiiṁ॥ achhuu tuhiiṁ॥ achhai tuhiiṁ॥ jts tuhiiṁ॥ brrts tuhiiṁ॥ gts tuhiiṁ॥ mts tuhiiṁ॥ tuhiiṁ tuhiiṁ॥ tuhiiṁ tuhiiṁ॥ tuhiiṁ tuhiiṁ॥ tuhiiṁ tuhiiṁ॥ tuhiiṁ tuhiiṁ॥ tuhiiṁ tuhiiṁ॥ tuhiiṁ tuhiiṁ॥ tuhiiṁ tuhiiṁ॥”
raagu aasaa viach punnaa nun 350 te naank paatsshaah de bchn hn “vaajaa mti pkhaavju bhaau॥” mti arth buadh daa vaajaa hove pkhaavj mnukh daa bhaaੳ bhaavnii hove te anhd dhun hr sme hukm dii sojhii dii vajdii hove uh nirbaaṇ kiirtn hai। aslii akhunḍ kiirtn ih hai। iak duniaavii kiirtn hai vaaje ḍholk vaalaa jias baare gurmti aakhdii “koii gaavai raagii naadii bedii bhu bhaati kri nhii hri hri bhiijai raam raaje॥”, “vaadu pṛai raagii jgu bhiijai॥ trrai guṇ bikhiaa jnmi mriijai॥ raam naam binu duukhu shiijai॥2॥“, “n bhiijai raagii naadii bedi॥ n bhiijai surtii giaanii jogi॥ n bhiijai sogii kiitai roji॥ n bhiijai ruupiiṁ maaliiṁ rungi॥ n bhiijai tiirthi bhviai nungi॥ n bhiijai daatiiṁ kiitai puunni॥ n bhiijai baahri baiṭhiaa suunni॥ n bhiijai bheṛi mrhi bhiṛi suur॥ n bhiijai kete hovhi dhuuṛ॥ lekhaa likhiiai mn kai bhaai॥ naank bhiijai saachai naai॥2॥” iak kiirtn gaain hai hukm viach “stu suntokhu vjhi dui taal॥ pairii vaajaa sdaa nihaal॥ raagu naadu nhii duujaa bhaau॥ itu rungi naachhu rkhi rkhi paau॥2॥” saarii srrisshṭii gaa rhii hai hukm munn ke, hukm viach chl ke kiuṁke “vaaje naad anek asunkhaa kete vaavṇhaare॥” is kaarṇ “gaavhi tuhno puṇu paaṇii baisuntru gaavai raajaa dhrmu duaare॥ gaavhi chitu guptu likhi jaaṇhi likhi likhi dhrmu viichaare॥ gaavhi iisru brmaa devii sohni sdaa svaare॥ gaavhi iund idaasṇi baiṭhe devtiaa dri naale॥ gaavhi sidh smaadhii aundri gaavni saadh vichaare॥ gaavni jtii stii suntokhii gaavhi viir kraare॥ gaavni punḍit pṛni rkhiisr jugu jugu vedaa naale॥ gaavhi mohṇiiaa mnu mohni surgaa mchh piaale॥ gaavni rtn upaae tere aṭhsṭhi tiirth naale॥ gaavhi jodh mhaabl suuraa gaavhi khaaṇii chaare॥ gaavhi khunḍ munḍl vrbhunḍaa kri kri rkhe dhaare॥ seii tudhuno gaavhi jo tudhu bhaavni rte tere bhgt rsaale॥” asiiṁ kde sochiaa jaaṁ dhiaan nhiiṁ diataa “khunḍ munḍl” kiveṁ sipht gaa rhe ne, “puṇu paaṇii ” kiveṁ gaa rhe ne। ih gaa rhe ne usde hukm viach rh ke। hukm toṁ baahr nhiiṁ jaa skde, hukm munnṇaa hii usdii sipht te kiirtii gaauṇaa hai। ihii akhunḍ kiirtn hai। “gaavhi jodh mhaabl suuraa gaavhi khaaṇii chaare॥” khaaṇii daa arth huundaa sshrreṇii। chaare sshrreṇiiaaṁ de jiiv aunḍj (aunḍe to paidaa hoṇ vaale), setj (jraasiim/ germs/ psiine toṁ paidaa hoṇ vaale jiiv), jerj (maat grbh toṁ paidaa hoṇ vaale jiiv), utbhuj (dhrtii toṁ upjṇ vaale peṛ paude) sb hr vele prmesr daa bhaaṇaa munn ke usde guṇ gaa rhe ne hr vele।
“aisaa kiirtnu kri mn mere॥ iihaa uuhaa jo kaami terai ॥1॥”
aao gurmti dii rosshnii vich nirbaaṇu kiirtnu de arthaaṁ daa khshulaasaa krn daa ytn kriie।
1) kiirtnu kisne krn? mn ne
2) kiirtnu kisdaa krn? aapṇe muul (prrbh ) daa
3) prrbh de kuajh guṇ kii hn? “agm agochr prrbh nirbaanii (punnaa 288)”
jdoṁ mn aapṇe muul (prrbh) de guṇaaṁ nuuun jpdaa (jaaṇuu huundaa) hai, ate phir kirtii bṇ ke gur (prrbh) ke bhaaṇe viach chaldaa hai।
mn nirbaanii (maaik pdaarthaaṁ toṁ iachhaa rhit yaa mukt) ho jaaṁdaa hai।
gurmti viach is shij yaa mukti avsthaa nuuun “nirbaaṇu kiirtnu” khiaa jaaṁdaa hai।
is avsthaa vich jiiv nuuun do paadrth prraapt ho jaaṁde hn
1) giaan pdaarth
2) mukti pdaarth
“logu jaanai ihu giitu hai ihu tu brrhm biichaar॥” – aaj de siakhaaṁ ne gurbaaṇii gaain nuuun kiirtn munn liaa। giit vaaṁg gaa rhe ne, aapṇii vaarii lii lṛrhde ne binaaṁ kiirtn daa arth smjhe। kiirtn hr jas gaain naal taaṁ saare duukh miṭ jaaṁde hn asiiṁ ahunkaar daa jriiaa bṇaa liaa। gurmti daa munnṇaa hai ke prmesr nuuun saaḍe guṇ gaain dii loṛ nhiiṁ, saanuuun loṛ hai usde guṇ smjh ke dhaarn krn dii। gurbaaṇii taaṁ aakhdii “je sbhi mili kai aakhṇ paahi॥ vḍaa n hovai ghaaṭi n jaai॥2॥” – bhaav je saare jiiv mil ke aakhṇ lagṇ, usde guṇ gaan krn lagṇ taaṁ usne vaḍaa nhiiṁ ho jaaṇaa te je naa krn taaṁ usne chhoṭaa nhiiṁ ho jaaṇaa।
“sunt jnaa mili hri jsu gaaio॥ koṭi jnm ke duukh gvaaio॥1॥ rhaau॥ jo chaaht soii mni paaio॥ kri kirpaa hri naamu divaaio॥1॥ srb suukh hri naami vḍaaii॥ gur prrsaadi naank mti paaii॥2॥1॥7॥”
asiiṁ lokaa de ikaṭh nuuun kde saadhsungt aakhii jaaṁde kde sti sungt aakhii jaaṁde। binaa svaal kiite ke jihṛe log vikaaraaṁ naal bhre ne, ṭhagii krde ne jhuuṭh bolde ne, saadh jaaṁ sunt kiveṁ ho ge guruu ghr aa ke? gurmti saadh kisnuuun aakhdii sach kisnuuun munndii naa khojiaa naa svaal kiitaa naa vichaar kiitii। je saaḍe duakh klessh vikaar muake nhiiṁ taaṁ hje sti dii sungt nhiiṁ milii, saadh dii sungt nhiiṁ milii। khair, is te asiiṁ vichaar ik duuje blaag viach kiitii hai। iah chete rhe ke guṇ gaain hr vele krnaa hai hukm viach rh ke, jo ho rhiaa hai bhaaṇe viach ho rhiaa hai munn ke। gurmti daa phurmaan hai ke guṇ gaauṇ naal “gun gaavt terii utrsi mailu॥”
“bed puraan siunmrriti sbh khoje khuu n uubrnaa॥ khu kbiir iu raamhi junpu meṭi jnm mrnaa॥4॥5॥ aasaa॥ phiilu rbaabii bldu pkhaavj kuuaa taal bjaavai॥ phiri cholnaa gdhaa naachai bhaisaa bhgti kraavai॥1॥”
”giaanii dhiaanii bhu updesii ihu jgu sglo dhundhaa॥ khi kbiir ik raam naam binu iaa jgu maaiaa aundhaa॥”
”bhlo bhlo re kiirtniiaa॥ raam rmaa raamaa gun gaau॥ chhoḍi maaiaa ke dhundh suaau॥1॥”
dsm baaṇii viach vii ih gl hoii hai। paatisshaah svaal puachhde hn “khaa runk raajaa kvn hrkh sog hai kvn॥ ko rogii raagii kvn kho tt muhi tvn॥6॥206॥”
guṇ kive guṇe hn
gurbaaṇii viach 1( iak) de hii guṇ gaae hoe hn। akaal ustti viach akaal dii ੳstti hai, guṇ gaae hn, sohle gaae hoe hn, kise dii vaah vaah krnii hai guṇ gaain krnaa, guṇaa baare daske vaah vaah krnii hii asl vḍiaaii krnii hai। chaupii saahib viach ik mn iak chit hoke jihde aage ardaas krke khiunde haaṁ asii ki saaḍii rachhiaa kro us de guṇ guṇe hn।
“hmrii kro haath dai rachhaa॥ puurn hoi chiat kii iachhaa॥”
aage vaaliiaaṁ punktiiaaṁ viach ih vii dastaa ki chit kii iachhaa kii hai,
“tv chrnn mn rhai hmaaraa॥ apnaa jaan kro prrtipaaraa॥”
tv chrnn bhaav hukm naal meraa mn juṛiaa rhe, tere guṇ gaavaaṁ mere te kirpaa kr। jaap saahib viach saare naam guṇvaachk hii hn, kiu ki prmesr daa koii khaas naam ( Name) nhii hai, guṇvaachk naam hii hn, ih prrmaaṇ jaap saahib viachosh dekho,,” chakrr chihn aru brn jaati aru paati nhin jih॥ ruup rung aru rekh bhekh kouu khi n skt kih॥ ( jaap saahib)”
koii khaas chinrh nhii hai rung nhii ruup nhii, bhekh nhii ate is lii koii Name vii nhii guṇ vaachk naam hii hn, beaunt de guṇ dekh ke guṇe hn bhaav smjh ke akl vaalii aakh naal dekh ke guaṇe hn,
“jb dekhaa tb gaavaa॥ tu jn dhiirj paavaa॥ ( punnaa 656)” – akaal nuuun akaal muurt nuuun kiveṁ dekhṇaa ih gurmti smjhaauṁdii hai।
saaḍe aundr svaal uaṭhṇaa chaahiidaa ki guṇ kiu gaauṇe hn kii hovegaa is naal ? jihnaa ne huṇ tak vaahiguruu vaahiguruu kriaa hai uhnaa dii kii prraaptii hai, avsthaa kiathe phuunchii?
visthaar naal vichaarde haaṁ chlo, gurbaaṇii dasdii hai ki jaisaa sevde haaṁ asii vaise ho jaane aa, jiathe saaḍaa dhiaan huundaa hai, ate dhiaan duaaraa jo giaan ate jaaṇkaarii saaḍe aundr jaaṁdii hai uhnuuun sevṇaa khiunde hn। je durmti viach dhiaan hai taaṁ durmti sevde haaṁ, ate durmti viacho jo tat aundr ṭikegaa us naal subhaau mnmukh vaalaa ho jaavegaa,
niaj ghr vaapis jaaṇ lii, muul viach smaauṇ lii saanuuun prmesr vrgaa hii subhaau bṇaauṇaa paiṇaa usde guṇ gaauṁde gaauṁde (hukm viach rhiundiaaṁ) jdo ੳhii guṇ saaḍe viach aa ge, jiveṁ nirvair, nirbhu, diaal, kirpaal rhike prrem vaale guṇ taaṁ phir udoṁ hii saaḍaa vii khaas ruup khaalsaa hovegaa, udoṁ hii sbdu viach smaa ke sbdu sruup ho skde haaṁ asii। jiveṁ tel tat hai ate tel viach paaṇii jaaṁ dudh nhii mil skdaa, tel viach tel hii mil skdaa। mai meraa khtm krke tuhii tuhii tuhii ho jaaṇaa hai, ih kiveṁ sunbhv hai ihdii vidhii kii hai aage vichaar krde aaṁ aajo, gurbaaṇii daa phurmaan hai”
“stigur seve so jogii hoi॥ bhai rchi rhai su nirbhu hoi॥”
“jaisaa sevai taiso hoi॥ ( punnaa 223)”
sevde udo haaṁ jdo us guṇ dii vichaar krde hoe us nuuun niraakaarii aakh naal pekhde vii haaṁ, sunsaar viach vii jaisii sungt krde haaṁ vaisii rungt chṛrh jaaṁdii hai, nachṇ ṭapṇ guṇ vaaliaa nuuun dekhṇ vaaliaaṁ de mn upr vii uhii rung chṛrh jaaṁdaa hai ate gviie, raipr, nchaar ih kuchh bṇ jaaṁde hn।
jo vii giaan iundriaaṁ naal dekhde pṛrhde jaaṁ suṇde haaṁ asii uh giaan huundaa hai, information huundii hai, us viach jo tat huundaa hai uh saaḍe hirde viach ṭikdaa hai, jo ṭikiaa aundr uh seveaa hai, jesaa seve taisaa hoe।
us naal jo avsthaa viach subhaau viach bdlaav aaudaaṁ hai uh hai taisaa hoi,, udaahrṇ hai, jive nirbhu kr deṇ vaale gurbaaṇii giaan nuuun vichaariaa jdo taaṁ uh hai jaisaa seveaa, us giaan viachoṁ tat nikalegaa uhii hirde viach ṭikegaa jaake, ate us tat giaan naal ḍr vaalaa subhaau duur hovegaa nirbhu ho jaavaaṁge, mn de jiunne hiase viach ḍr sii hneraa sii us ḍr dii jgh nirbhu vaalaa tat ṭik giaa ate hnere dii thaaṁ chaanṇ ho giaa। is traaṁ ih avsthaa daa bdl jaaṇaa hii jaisaa seve toṁ baaad taisaa ho jaaṇaa hai । jdoṁ binaa sshbd arth ate bhaav arth toṁ giaan pṛrhde haaṁ asiiṁ udo tat nhii huundaa us viach , subhaau / avsthaa viach vii bdlaav nhii aauṇaa,haaṁ lekin hunkaar vii asvthaa hai us viach vaadhaa ho jaavegaa ki maiṁ 100 paaṭh kr liaa hai।
asl viach uhii gaaiaa hoiaa prvaaṇ hai jo aundrlii aakh bhaav akl vaale netrr naal dekh ke gaaiaa hai। guṇ vii vichaar ke kale khiṇ naal bolṇ naal vii prrptii nhii hai ।
“kbiir chrn kml kii muj ko khi kaise unmaan॥ khibe ku sobhaa nhii dekhaa hii prvaanu ॥ ( punnaa 1370)”
jdo shii jugtii naal gur kii sevaa krdaa hai, phir jaisaa sevdaa hai taisaa hii huundaa hai, gur kii sevaa sbdu vichaar giaan vichaar hai।
“gur kii sevaa sbdu vichaaru॥ humai maare krṇii saaru॥ ( punnaa 223)”
jdo aundrlii aakh naal dekh ke guṇ gaauugaa udo hii uh guṇ aapṇe viach aa jaaṁdaa hn, taaṁ krke kihaa hai kbiir jii ne ki dekhaa hii prrvaaṇ hai kale khiṇ naal nhii gal bṇnii।
guṇ vichaarde vichaarde hri jsu gaauṁde gaauṁde mai nhii rhiṇii humai nhii rhiṇii, kiuṁ ki vaḍe de guṇ gaauṇ naal hii aapṇe aap nuuun vaḍaa smjhṇ vaalaa hunkaar khtm hoṇaa hai, jdo akl vaalii aakh naal uh nath dekh lii jihṛii hukm dii nath naal kṭputliiaaṁ nachdiiaaṁ hn, phir tuuhii tuuhii tuuhii tuuhii hoṇ lag jaaṇii, jihnuu mai khiundaa sii phir uhnuu vii tuuhii khuugaa।
hume kive mruugii guṇ gaauṇ naal, aage dekho
“asthiru krtaa tuu dhṇii tis hii kii mai oṭ॥ guṇ kii maarii hu muii sbdi rtii mni choṭ ॥ ( punnaa 936)”
mai mai krnaa humai hai, guṇaa ne humai maar ke humai dii thaaṁ lai lii ।agliiaaṁ punktiiaaṁ viach kbiir jii dasde ne kive mrii hu hu mai mai,
“kbiir tuuun tuuun krtaa tuu huuaa mujh mhi rhaa n huuun॥ jb aapaa pr kaa miṭi giaa jt dekhu tt tuu ॥( punnaa 1375)”
guṇaa daa bhaar vdh jaaṇaa humai daa naamu naal virodh hai। naamu toṁ bhaav hukm naal, ate guṇ gude gude hii naamu daa prgaas ho jaaṇaa।
“guṇ gaavt hovt prgaasu॥ chrn kml mhi hoi nivaas॥ ( punnaa 901)”
guṇ gaae hoe prrvaaṇ kihṛe hn uh upr aapaaṁ vichaariaa hai, dekhaa hii prvaaṇ hai, bhaav tusii koii maich dekh rhe ho ate bhut intresting match hai tuhaaḍe lii, phir tusii aundro khussh hoke maich viach khuab ke mgn hoke maich dekhde hoe taaṛiiaaṁ maarde maarde khoṁge vaah kiaa baat hai, njaaraa aa giaa, kii vaar nachde vii aa lok,, ih jihṛaa huṇ njaaraa aaiaa ih binaa dekhe nhii aauṇaa sii, maich nuuun binaaṁ dekhe koii taaṛiiaaṁ maarii jaave ate jhuuṭhaa hii khii jaave vaahu vaahu njaaraa aa giaa , uh phir aapṇe aap nuuun dhokhaa de rhiaa hai। ise traaṁ 50 saal to totaa rṭṇ krn vaaliaaṁ de aundr jo brrhmgiaan prrgṭ hoiaa hai uh dasṇ? koii sunt mhaapurkh khaauṇ vaalaa aave giaan chrchaa de maidaan viach giaan khṛgrh laike, kiu ki gurbaaṇii khiundii hai ki guṇ gaauṇ naal prgaas hovegaa aundr, brrhmgiaanii ke mn prgaas hovegaa, je koii khiundaa dasiaa nhii jaa skdaa ih vii jhuuṭh hai, kiu ki ih taaṁ das hii skdaa ki bhrm kii hai, sunsaar supnaa kii hai? mukt kive houu ? bimaarii kii sii, kive sshaaṁt hoiaa mn, kii kii prhej kiitaa, ih sbh ṭaisṭ krn de triike gurbaaṇii ne dase hn, nklii sunt, khaalse, baabe sbh phṛe jaaṇge huṇ।
khair aage dekhde aa kii hovegaa jdo guṇ guṇ naal hnere dii thaaṁ chaanṇ ho jaavegaa, aage phir puurn joti jgṇ te khaalsaa ho jaavegaa ….
“puurn jot jgai ghṭ mai tb khaals taahi nkhaals jaanai॥ ( srrii dsm grunth)”
nkhaals khoṭ humai nhii rhiṇii, kiu ki humai daa naamu naal virodh hai, naamu hai hukm, is avsthaa te puaj ke hri jn bṇdaa hai, hri kaa sevk bṇdaa hai, hri guṇ gaaudaa gaauṁdaa ।
“hri kaa sevku so hri jehaa॥ bhedu naa jaaṇhu maaṇs dehaa॥”
hri kaa sevk hri vrgaa ho jaaṁdaa, hri nhii huundaa, hri jehaa khiṇ to bhaav hai subhaau / avsthaa krke। aapṇii koii iachhaa nhii huundii hri jn dii, bulaaiaa hii boldaa hai hri jn ।
isde ulṭ hai hunkaar vaalaa humai vaalaa, kiu ki hume daa naamu bhaav hukm naal virodh hai, humai vaale nuuun lgdaa meraa hukm vii chldaa/ vrtdaa hai, prmesr de mukaable, lekin muuunh bhnaa ke muṛ jaaṁde ne humai vaale baar baar, bhgvunt nuuun jaanṇ vaalaa bhgutii hai khaalsaa hai is avsthaa tak phuunch ke hii bhgtaaṁ ne gurbaaṇii rchii hai guṇ gaain kiitaa hai।
raag, sur ate dhun
aam khaavtaaṁ hn jiveṁ “dhun kaa pkrkaa, aapṇii dhun viach mst rhiṇaa, dhun svaar honaa, dhun kaa puuraa hoṇaa”
dhun dੲ arth mauj/soch/lgn vii huundaa hai। niraakaar de hukm viach mgn rhṇ dii mauj nuuun gurmti viach shj dhuni khiaa giaa hai। isnuuun kite sriir de kunn toṁ suṇe jaaṇ vaalii vstuu naa smjh laiṇaa।
bilaavlu tb hii kiijiiai jb mukhi hovai naamu॥ raag naad sbdi sohṇe jaa laagai shji dhiaanu॥ raag naad chhoḍi hri seviiai taa drgh paaiiai maanu॥ naank gurmukhi brrhmu biichaariiai chuukai mni abhimaanu॥2॥
gaavhi giite chiiti aniite॥ raag suṇaai khaavhi biite॥ binu naavai mni jhuuṭhu aniite॥1॥
gurmukhi raag suaad an tiaage॥ gurmukhi ihu mnu bhgtii jaage॥ anhd suṇi maaniaa sbdu viichaarii॥ aatmu chiiniੑ bhe nirunkaarii॥7॥
gaavhi raag bhaati bhu bolhi ihu mnuuaa khelai khel॥ jovhi kuup siunchn ku bsudhaa uṭhi bail ge chri bel॥2॥
bhgti naardii ridai n aaii kaachhi kuuchhi tnu diinaa॥ raag raagnii ḍiunbh hoi baiṭhaa uni hri phi kiaa liinaa॥3॥
sbh kai mdhi sbh huu te baahri raag dokh te niaaro॥ naank daas gobiund srṇaaii hri prriitmu mnhi sdhaaro॥
giit raag ghn taal si kuure॥ trrihu guṇ upjai binsai duure॥ duujii durmti drdu n jaai॥ chhuuṭai gurmukhi daaruu guṇ gaai॥3॥
raag rtn priiaa prvaar॥ tisu vichi upjai aunmrritu saar॥ naank krte kaa ihu dhnu maalu॥ je ko buujhai ehu biichaaru॥
kb kouu melai punch st gaaiṇ kb ko raag dhuni uṭhaavai॥ melt chunt khinu plu chsaa laagai tb lgu meraa mnu raam gun gaavai॥
schaa alkh abheu hṭhi n ptiijii॥ iki gaavhi raag priiaa raagi n bhiijii॥ iki nchi nchi puurhi taal bhgti n kiijii॥ iki aunnu n khaahi muurkh tinaa kiaa kiijii॥ trrisnaa hoii bhutu kivai n dhiijii॥ krm vdhhi kai loa khpi mriijii॥ laahaa naamu sunsaari aunmrritu piijii॥ hri bhgtii asnehi gurmukhi ghiijii॥17॥
sbhnaa raagaaṁ vichi so bhlaa bhaaii jitu vsiaa mni aai॥ raagu naadu sbhu schu hai kiimti khii n jaai॥ raagai naadai baahraa inii hukmu n buujhiaa jaai॥ naank hukmai buujhai tinaa raasi hoi stigur te sojhii paai॥ sbhu kichhu tis te hoiaa jiu tisai dii rjaai॥24॥
mlaaru siitl raagu hai hri dhiaaiai saaṁti hoੲ॥ hri jiiu apṇii krripaa kre taaṁ vrtai sbh loi॥ vuṭhai jiiaa jugti hoi dhrṇii no siigaaru hoi॥ naank ihu jgtu sbhu jlu hai jl hii te sbh koi॥ gurprsaadii ko virlaa buujhai so jnu muktu sdaa hoi॥2॥
raag ek sungi punch brungn॥ sungi alaaphi aaṭhu nundn॥ prrthm raag bhairu vai krhii॥ punch raagnii sungi uchrhii॥ prrthm bhairvii bilaavlii॥ puunniaakii gaavhi bunglii॥ puni aslekhii kii bhii baarii॥ e bhairu kii paachu naarii॥ punchm hrkh disaakh sunaavhi॥ bungaalm mdhu maadhv gaavhi॥1॥
hri utmu hri prrbhu gaaviaa kri naadu bilaavlu raagu॥ updesu guruu suṇi munniaa dhuri mstki puuraa bhaagu॥ sbh dinsu raiṇi guṇ uchrai hri hri hri uri liv laagu॥ sbhu tnu mnu hriaa hoiaa mnu khiṛiaa hriaa baagu॥ agiaanu aundheraa miṭi giaa gur chaanṇu giaanu chraagu॥ jnu naanku jiivai dekhi hri ik nimkh ghṛii mukhi laagu॥1॥
gur kai sbdi araadhiiai naami rungi bairaagu॥ jiite punch bairaaiiaa naank sphl maaruu ihu raagu॥3॥
ih jo huṇ likhiaa hai sbh ih vii guṇ hii gaae hn, ate ih beaunt dii akth kthaa hai khtm nhii ho skdii continue hii rhuugii……
To Continue…
Source: ਕੀਰਤਨੁ ਅਤੇ ਗੁਣ ਕਿਵੇ ਗਉਣੇ ਹਨ