Source: ਸੁਰਗ ਤੇ ਨਰਕ (Swarg te Narak), ਦੋਜਕ

surg te nrk (Swarg te Narak), dojk

gurmti ne surg (svrg Heaven) ate nrk (Hell) doveṁ rad kiite ne। gurmti ne sb kuajh hukm viach hai, dasiaa hai “hukmai aundri sbhu ko baahri hukm n koi॥” te je hukm toṁ baahr kuajh nhiiṁ hai pher surg nrk dii chiuntaa bemtlb hai। “kii koṭi nrk surg nivaasii॥ kii koṭi jnmhi jiivhi mrhi॥ kii koṭi bhu jonii phirhi॥ kii koṭi baiṭht hii khaahi॥ kii koṭi ghaalhi thki paahi॥ kii koṭi kiie dhnvunt॥ kii koṭi maaiaa mhi chiunt॥ jh jh bhaaṇaa th th raakhe॥ naank sbhu kichhu prrbh kai haathe॥5॥” – je sb kuajh prrbh de hath hai taaṁ surg nrk dii chiuntaa hoṇii hii nhiiṁ chaahiidii।

kvnu nrku kiaa surgu bichaaraa suntn douu raade॥” – kbiir jii aakhde koii nrk koii surg diiaaṁ galaaṁ krii jaaṁdaa , khiunde suntaaṁ ne bhaav gurmukhaaṁ ne doveṁ rad kr diate hn। iak siakh viir de pitaa jii chlaaṇaa kr ge taaṁ uhnaaṁ maisej viach likhiaa svrg vaasii likhiaa, guruu ghr viach ardaas hoii taaṁ ardaas viach svrgvaas dii gl hoii। ardaas vichh aakhde aapṇe chrṇaaṁ viach vaas nkhsshṇaa। maiṁ sochdaa rhiaa ke viir taaṁ baaṇii pṛrhdaa nhiiṁ pr ardaas krn vaalaa taaṁ baaṇii pṛrhdaa, kii vaar pṛrhiaa hoṇaa baaṇii surg nrk baare kii dasdii pher smjh kiuṁ naa lagii।

sbhu koii chln kht hai uuhaaṁ॥ naa jaanu baikuunṭhu hai khaaṁ॥1॥ rhaau॥ aap aap kaa mrmu n jaanaaṁ॥ baatn hii baikuunṭhu bkhaanaaṁ॥1॥ jb lgu mn baikuunṭh kii aas॥ tb lgu naahii chrn nivaas॥2॥ khaaii koṭu n prl pgaaraa॥ naa jaanu baikuunṭh duaaraa॥3॥ khi kmiir ab khiiai kaahi॥ saadhsungti baikuunṭhai aahi॥4॥8॥16॥” – aakhde saare baikuunṭh dii aas laaii baiṭhe ne pr ptaa nhiiṁ ke baikuunṭh kiathe hai kiadaaṁ daa hai। vaise hii prrchaarkaaṁ ne, punḍtaaṁ ne surg galaaṁ naal hii ghṛ liaa। koii aakhdaa uathe deviiaaṁ hn, koੲau aakhdaa uathe huuraaṁ hn, koii aakhdaa uathe kiirtn chldaa। aiveṁ hii khaaṇiiaaṁ ghṛ liiaaṁ। koii jaake muṛiaa nhiiṁ, jiiṁdiaaṁ ne bs aapṇe mn toṁ ghṛ liaa। surg nrk dii vichaar viach paap puunn dii vichaar viach phs ge te hukm nuuun bhual ge hn। jdoṁ tk baikuunṭh dii aas hai udoṁ tk giaan nhiiṁ ho skdaa। je ardaasaaṁ kr ke mil jaaṁdaa hai taaṁ gurmti giaan dii kii loṛrh? punḍt nuuun ardaasiie nuuun paise de ke ardaas kraa lvo। ihii maaiaa daa laalch krn vaale kr vii rhe ne। jdoṁ tk paap puunn dii vichaar hai naam (sojhii) nhiiṁ mil skdii। saadh sung (saadhiaa hoiaa mn hii saadh sung hai “mmaa mn siu kaaju hai mn saadhe sidhi hoi॥”) viach hii baikuunṭh hai। paap puunn baare gurmti daa kii phurmaan hai jaanṇ lii vekho “paap puunn (paap/punn)”।

surg baasu n baachhiiai ḍriiai n nrki nivaasu॥ honaa hai so hoii hai mnhi n kiijai aas॥1॥ ” – mnuakh saaraa jiivn nrk surg de ḍr viach gujshaar diundaa hai te hukm nuuun bhual jaaṁdaa hai। prrchaark vii surg nrk diiaaṁ kthaa khaaṇiiaaṁ suṇaa suṇaa ke lokaaṁ nuuun gurmti toṁ duur krde hn।

bhv saagr sukh saagr maahii॥ piivi rhe jl nikhuṭt naahii॥” – gurmti daa phurmaan hai ke bhvsaagr (drrisṭmaan sunsaar) sukhsaagr viach hii hai। ih taaṁ mnukh de giaan dii avsthaa te nirbhr krdaa। jdoṁ mnukh ne hukm prvaan kr liaa। usnuuun sukhsaagr de drsshn saare paase hii hoṇ lag jaaṇe। jo mnuakh vikaaraaṁ viach bhṭk rhiaa us lii ih jiivn hii dukhaaṁ daa saagr bṇ jaaṁdaa “moh bhrm buuḍt ghṇo mhaa nrk mhi vaas॥

aisaa taiṁ jgu bhrmi laaiaa॥ kaise buujhai jb mohiaa hai maaiaa॥” – bhrme hoe vii te giaan laiṇ vaale vii prmesr ne aapṇe hukm viach hii laae ne “apnai rungi krtaa kel॥ aapi bichhorai aape mel॥ iki bhrme iki bhgtii laae॥ apṇaa kiiaa aapi jṇaae॥3॥” ih khel taaṁ prmesr daa aapṇaa laaiaa hoiaa hai sunsaar nuuun chlaauṇ lii। jihnaaṁ nuuun gurmti giaan dii sojhii ho jaaṁdii hai uh pher hukm daa virodh chhaḍ diunde hn te prmesr dii kheḍ hukm viach kheḍde hn। pher uhnaaṁ nuuun duakh nhiiṁ lgdaa।

phaahii surti mluukii vesu॥ hu ṭhgvaaṛaa ṭhgii desu॥” – mnuakh de hath viach kuajh nhiiṁ pher vii punḍt, ḍeredaar, agiaanii lokaaṁ nuuun bhrm viach paauṁde hn। kiunnii vaḍii ṭhagii hai , sunsaar supnaa sach munn liaa, paatisshaah khiunde kiu suate paae ho “kiaa tuu soiaa jaagu iaanaa॥ tai jiivnu jgi schu kri jaanaa॥” bhvsaagr hii nrk hai, nrk daa nksshaa vii ds diataa saanuuun, kiho jihaa hai। mnuakh agiaantaa dii niiṁd viach suataa piaa hai। akaal, kaal, hukm dii sojhii laike jaagṇaa sii, guṇaaṁ dii vichaar krke jaagṇaa sii pr sunsaar nuuun sach munnii baiṭhaa। jo vii bins jaaṇaa usnuuun gurmti sach nhiiṁ munndii “jg rchnaa sbh jhuuṭh hai jaani lehu re miit॥ khi naank thiru naa rhai jiu baaluu kii bhiiti॥49॥”। is agiaantaa de hnere kaarṇ hii surg nrk labhdaa phirdaa।

hiunduu turk khaa te aae kini eh raah chlaaii॥ dil mhi sochi bichaari kvaade bhist dojk kini paaii॥1॥ kaajii tai kvn kteb bkhaanii॥ pṛrht gunt aise sbh maare kinhuuun khbri n jaanii॥1॥” – paat nhiiṁ kiathoṁ aaiaa jaaṇaa kiathe te aap hii dil viach dojk daa ḍr thaap ke baiṭhaa। lokaaṁ nuuun ḍr viach bhai viach rakh ke aapṇe kunm kraauṁdaa। surg/junnt viach huuraaṁ daa laalch diundaa te dojk daa bhai diundaa।

dhrmraaj vii aape hii hai jihṛaa aundr muul hai uhii jdoṁ giaan laike, giaan de aunmrrit naal hriaa hoiaa, prmesr de guṇaaṁ viach rmiaa hoiaa aapṇe aap nuuun jot sruup pchhaaṇ lvegaa taaṁ dhrmraaj hii ho jaaṇaa। dhrm kihṛaa “srb dhrm mhi srresṭ dhrmu॥hri ko naamu jpi nirml krmu॥” ate “sgl dhrm mhi srresṭ dhrmu॥hri simrni teraa hoi udhaaru॥ jnm jnm kaa utrai bhaaru॥3॥” ih hai hri de naam (sojhii) daa raajaa (maalik)। ih hor koii nhiiṁ, jihṛaa kuajh vii munn laiṁdaa paap puunn munn liaa jekr taaṁ uhii lekhaa likhiaa jaaṁdaa, lshekhaa vii kujh nhiiṁ, bhrm hai,  je ih munn liaa maiṁ kiitaa, merii sunptii, meraa privaar, vgairaa vgairaa, bs sriir chhaḍ ke surt uathe hii phsii rhiṇii hai, avsthaa jiunnii philaaṁ sii us toṁ vii thale ḍiag jaaṁdii hai jiveṁ jiveṁ nveṁ pkhunḍaaṁ de dhake chṛrhdaa। tat giaan dii avsthaa hii prraapt krnii hai,  baakii taaṁ khiunde sbh sunsaarii giaan jl jaaṁde hn “sbh budhi jaaliiahi iku rhai ttu  giaan॥

paatisshaah ne taaṁ iathe tk khiaa hai ke “je mirtk ku chundnu chṛaavai॥ us te khhu kvn phl paavai॥ je mirtk ku bisṭaa maahi rulaaii॥ taaṁ mirtk kaa kiaa ghṭi jaaii॥3॥ kht kbiir hu khu pukaari॥ smjhi dekhu saakt gaavaar॥ duujai bhaai bhutu ghr gaale॥ raam bhgt hai sdaa sukhaale॥” – punḍt murde nuuun chundn laauṇ nuuun aakhde sii। asl gl sii ke bo naa aave pr griib te niichii jaat nuuun ih nsiib nhiiṁ sii kiuṁke chundn hmesshaa toṁ hii mhiungaa vikdaa rhiaa hai te uach jaat vaale hii khriid skde sii। paatisshaah aakhde je mirtk nuuun bisṭaa (gund) viach vii rlaa diataa jaave taaṁ kii phshrk paiṁdaa jot sruup taaṁ anaahd viach jaa rlii hai te piachhe huṇ miaṭii hii hai। te aakhde raam bhgt lai jis naal suakh mildaa hai duuje bhaav naal mn nuuun kite ṭkaa nhiiṁ milṇaa।

is jm de phaahe (agiaantaa, dukh, klessh, vikaar) to chhuṭkaaraa vii sriir de huunde hoe hii hoṇaa hai, jiivt mirtk ho ke, mn maarke, mrn kbuul krke, hukm nuuun smjh ke। phir iathe hii iak ho jaaṇaa jdoṁ prmesr de hukm naal taaṁ raam dii bhaav muul dii sshrn laiṁdaa jiathe sdaa sukh hai “ju sukh ku chaahai sdaa srni raam kii leh॥

sriir sdaa naal nhiiṁ rhiṇaa, ih giaan laiṇ lii miliaa, bhut durlabh maukaa hai, naa gvaa, srn jaa aapṇe muul dii khoj kr lai dil viach hii hai uh “bunde khoju dil hr roj naa phiru presaanii maahi॥ ih ju duniiaa sihru melaa dstgiirii naahi॥” bhvjl hii nrk hai , kaalpnik nrk surg nhii hn kite vii, “khoj buujhi ju krai biichaaraa tu bhvjl trt n laavai baaraa॥

khiunde puurii kaaim aa paatisshaahii (drgaah daa raah) huṇ “uuhaaṁ khairi sdaa mere bhaaii॥ kaaimu daaimu sdaa paatisaahii॥

bhgt jii khiunde sukhsaagr ( begmpure) viach (jdoṁ naam (sojhii) prraapt ho jaave) koii rok ṭok nhiiṁ, jiathe jii krdaa jaave, koii chmaar nii khiundaa iathe, “tiu tiu sail krhi jiu bhaavai॥ mhrm mhl n ko aṭkaavai॥ khi rvidaas khlaas chmaaraa॥ jo hm shrii su miitu hmaaraa॥” bhgt jii khiunde is shir daa vaasii hai jo uhii miit hai saaḍaa, bhaaveṁ haale baahrle sriir krke  sunsaar viach hii hove, pr sunsaar viach huundaa hoiaaṁ vii sunsaar viach nhii huundaa। “shje aavai shje jaai॥ mn te upjai mn maahi smaai॥ gurmukhi mukto bundhu n paai॥ sbdu biichaari chhuṭai hri naai॥2॥” – aaṇaa jaaṇaa shj viach huundaa, gurmukh (guṇaaṁ nuuun muakh rakh ke kunm krṇ vaalaa) aauṇ jaaṇ toṁ mukt huundaa। ih avsthaa sbd vichaar toṁ paidaa huundii hai।

jis kai auntri raaj abhimaanu॥ so nrkpaatii hovt suaanu॥” – jis prraaṇii de mn viach raaj abhimaan, dhn dault daa maan hai, hunkaar hai uh dukh bhogṇ kaarṇ sunsaar viach rhiundiaaṁ vii nrk vaasii hai। jis ne naam ( giaan/sojhii) bisaar diataa uus nuuun hii nrk te aavaa gmn daa duakh bhogṇaa paiṁdaa hai “naaraaiṇu nh simrio mohio suaad bikaar॥ naank naami bisaariai nrk surg avtaar॥9॥

aaj daa siakh baaṇii nuuun muntraaṁ vaaṁg binaa smjhe te vichaare pṛrh rhiaa hai is kaarṇ nrk surg, paap puunn dii vichaar viach phsiaa hoiaa hai। puraatn smiaaṁ viach siungh baaṇii pṛrhde vichaarde smjhde sii is lii binaaṁ paap puunn, surg nrk dii chiuntaa de giaan vl dhiaan diunde sii। guṇaaṁ nuuun smjh ke dhaarṇ krde sii। uhnaaṁ nuuun ptaa sii gurmti updessh “surg baasu n baachhiiai ḍriiai n nrki nivaasu॥ honaa hai so hoii hai mnhi n kiijai aas॥1॥” uh taaṁ kevl naam (sojhii) mungde sii naa raaj naa muktii te naa hii sunsaarii pdaarthaaṁ dii iachhaa sii, uhnaaṁ daa khiṇaa sii “raaju n chaahu mukti n chaahu mni prriiti chrn kmlaare॥”। naam (sojhii) laiṇ te nrk surg dii chiuntaa nhiiṁ rhiundii “naau teraa nirunkaaru hai naai liai nrki n jaaiiai॥

gurbaaṇii daa spsshṭ phurmaan hai “mnmukhu je smjhaaiiai bhii ujhṛi jaae॥ binu hri naam n chhuuṭsii mri nrk smaae॥5॥ jnmi mrai bhrmaaiiai hri naamu n levai॥ taa kii kiimti naa pvai binu gur kii sevai॥6॥” – aaj daa siakh gur dii sevaa toṁ bhajdaa hai। saare kunm kruu juuṭhe bhaaṁḍe maaṁjuu, guruu ghr viach poche laa luu, lungr vrtaa lvegaa, chundoe aadii dii sevaa kr luu pr aslii gur kii sevaa jo baaṇii ne dasii uh nhiiṁ krdaa। uh kihṛii sevaa hai? uh hai “gur kii sevaa sbdu viichaaru॥ humai maare krṇii saaru॥7॥”। sbd vichaar krnaa hii sevaa hai। is sevaa naal kii hoṇaa “gur kaa sevku nrki n jaae॥ gur kaa sevku paarbrrhmu dhiaae॥ gur kaa sevku saadhsungu paae guru krdaa nit jiia daanaa he॥3॥”। jdoṁ tk gur (guṇaaṁ) dii sevaa sbd vichaar nhiiṁ krdaa paarbrrhm de giaan daa dhiaan nhiiṁ rakhdaa, isnuuun guṇaaṁ daa giaan, naam (sojhii) prraapt nhiiṁ hoṇii। “chaare ved brrhme ku diie pṛi pṛi kre viichaarii॥ taa kaa hukmu n buujhai bpuṛaa nrki surgi avtaarii॥6॥” – brrhmaa koii devtaa nhiiṁ hai। mnu hai, auntr jot hai jisnuuun brrhm daa giaan laiṇaa sii “bbaa brrhmu jaant te brrhmaa॥” te isnuuun bed diate sii hukm viach giaan laiṇ lii pr ih pṛrh ke smjh ke giaan laiṇ dii thaaṁ sunsaarii vstuuaaṁ mgr lag giaa te giaan toṁ bhaj rhiaa। jitne vii pkhunḍ chl rhe ne bhute simrrt saastr viachoṁ aae ne te ihnaaṁ viach sojhii, tat giaan nhiiṁ hai।

tinੑ jraa n mrṇaa nrki n prṇaa jo hri naamu dhiaavai॥ hri hri krhi si suukhi naahii naank piiṛ n khaahi jiiu॥ naamu lainiੑ si sohhi tinੑ sukh phl hovhi maanhi se jiṇi jaahi jiiu॥” – hri baare aaj daa siakh jaaṇdaa nhiiṁ naam baare ptaa nhiiṁ, iak sshbd daa totaa raṭṇ krn nuuun naam smjh liaa। te pher duakh taaṁ lagṇe hii hn, surg te nrk dii chiuntaa taaṁ rhiṇii hii hai। saaraa jiivn hume viach gvaa laiṁdaa। gurbaaṇii daa phurmaan hai “hu vichi aaiaa hu vichi giaa॥ hu vichi junmiaa hu vichi muaa॥ hu vichi ditaa hu vichi liaa॥ hu vichi khṭiaa hu vichi giaa॥ hu vichi schiaaru kuuṛiaaru॥ hu vichi paap puunn viichaaru॥ hu vichi nrki surgi avtaaru॥ hu vichi hsai hu vichi rovai॥ hu vichi bhriiai hu vichi dhovai॥ hu vichi jaatii jinsii khovai॥ hu vichi muurkhu hu vichi siaaṇaa॥ mokh mukti kii saar n jaaṇaa॥ hu vichi maaiaa hu vichi chhaaiaa॥ humai kri kri junt upaaiaa॥ humai buujhai taa dru suujhai॥ giaan vihuuṇaa kthi kthi luujhai॥ naank hukmii likhiiai lekhu॥ jehaa vekhhi tehaa vekhu॥”, ate “trrai guṇ kiiaa psaaraa॥ nrk surg avtaaraa॥ humai aavai jaaii॥ mnu ṭikṇu n paavai raaii॥” , trrai guṇ maaiaa smjhṇ lii pṛrho “trrai guṇ maaiaa, bhrm ate vikaar

ihii je hume chhaḍ ke raam naam (raam daa giaan) laiṁdaa taaṁ nrk dii chiuntaa nhiiṁ rhiundii “jn rvidaas raam rungi raataa॥ iu gur prsaadi nrk nhii jaataa॥” – raam rung raataa arth raam de giaan dii sojhii viach mn rungiaa hoiaa hoṇaa, guṇaaṁ dii laalii hoṇaa mn viach। raam baare jaanṇ lii vekho “gurmti viach raam”, “jaisii mai aavai khsm kii baaṇii taisṛaa krii giaanu ve laalo”, te laalo kauṇ “gurmukhi laalo laalu hai jiu rungi mjiiṭh schṛaau॥” prmesr de guṇaaṁ nuuun muakh rakhṇ vaalaa laalo hai। sach khunḍ vaasii mnuakh ne giaan laike jiiṁdiaaṁ hii hoṇaa hai। sach khunḍ smjhṇ lii vekho “khunḍ, bhunḍ ate bhaaṁḍaa”।

merii merii dhaari bundhni bundhiaa॥ nrki surgi avtaar maaiaa dhundhiaa॥3॥ sodht sodht sodhi ttu biichaariaa॥ naam binaa sukhu naahi srpr haariaa॥4॥

ahinisi niundaa taati praaii hirdai naamu n srb diaa॥ binu gursbd n gti pti paavhi raam naam binu nrki giaa॥4॥

nrk daa ḍr punḍt diundaa sii uhii kunm kaajshii ne vii kiitaa। dojk (nrk) daa chr diundaa sii lokaaṁ nuuun। muslmaan viiraaṁ nuuun vii baaṇii ne giaan laiṇ lii hii khiaa। gurbaaṇii aakhdii “je kru ghhi piaarṛe tudhu n chhoḍaa muuli॥ hri chhoḍni se durjnaa pṛhi dojk kai suuli॥2॥”, hri daa giaan naa laiṇaa vii dojk hai। “khudi khsm khlk jhaan alh mihrvaan khudaai॥ dinsu raiṇi ji tudhu araadhe so kiu dojki jaai॥2॥” – je aalaah mihrvaan hove, usdaa giaan mile, aalaah nuuun araadhiie pher dojk (nrk) adth duakhaaṁ vl nhiiṁ jaaṇaa। gurmti giaan chhaḍ ke maaiaa mungdaa, aan (vaḍaa naam hove) ats rakhdaa gurbaaṇii aakhdii “hri so hiiraa chhaaḍi kai krhi aan kii aas॥ te nr dojk jaahige sti bhaakhai rvidaas॥242॥” sunsaarii vḍiaaii mungegaa taaṁ jiivn dojk (nrk) hii hoṇaa।

bhgt phriid jii phurmaan krde hn “phriidaa mutai daa bunnaa evai disai jiu driiaavai ḍhaahaa॥ agai dojku tpiaa suṇiiai huul pvai kaahaahaa॥ iknaa no sbh sojhii aaii iki phirde veprvaahaa॥ aml ji kiitiaa dunii vichi se drgh ogaahaa॥98॥” – aakhde hn ke aage mut disdii, suṇde dojk viach aag bldii te paapii saaṛe jaaṁde। iak paase uh hn jiunnaaṁ nuuun hukm dii sojhii ho gii giaan ho giaa te duuje paase uh hn jihṛe veprvaah phirde pe ne ptaa hii nhiiṁ ke vikaaraaṁ mgr bhajṇ naal dojk dii aag duakhaaṁ ne chiuntaa ne gheraa paa ke rakhṇaa। jihnaaṁ giaan daa aml (binaaṁ ml de, ml rhit, nirml) kiitaa uhnaaṁ nuuun drgaah iathe hii milṇii। amlii kauṇ “raam rsaaiṇi jo rte naank sch amlii॥”।

nrk surg dii chiuntaa chhaḍo, giaan lvo, hukm/bhaaṇe nuuun smjho, gurmti daa phurmaan hai “naank naamu dhiaaiiai guru puuraa mti dei॥ bhaaṇai jp tp sunjmo bhaaṇai hii kḍhi lei॥ bhaaṇai joni bhvaaiiai bhaaṇai bkhs krei॥ bhaaṇai dukhu sukhu bhogiiai bhaaṇai krm krei॥ bhaaṇai miṭii saaji kai bhaaṇai joti dhrei॥ bhaaṇai bhog bhogaaidaa bhaaṇai mnhi krei॥ bhaaṇai nrki surgi autaare bhaaṇai dhrṇi prei॥ bhaaṇai hii jisu bhgtii laae naank virle he॥2॥ 

kvn su muktii kvn su nrkaa॥ kvnu saisaarii kvnu su bhgtaa॥ kvn su daanaa kvnu su hochhaa kvn su surtaa kvnu jṛaa॥6॥ hukme muktii hukme nrkaa॥ hukmi saisaarii hukme bhgtaa॥ hukme hochhaa hukme daanaa duujaa naahii avru dhṛaa॥7॥

kbiir surg nrk te mai rhio stigur ke prsaadi॥ chrn kml kii muj mhi rhu aunti aru aadi॥120॥

so bhaaii gurmti giaan dii vichaar kro। hukm nuuun smjho gurmti toṁ। guṇaaṁ dii vichaar kro। je usdii rjaa hai naam (sojhii) mil jaaṇii te mhaa aanund surg sunsaar viach hii mil jaaṇaa nhiiṁ taaṁ jiivn duakhaa viach, vikaaraaṁ viach iathe hii nrk hai। “kaahuu phi raaju kaahuu phi surgaa koṭi mdhe mukti khu॥ khu naank naam rsu paaiiai saadhuu chrn ghu॥

surg mukti baikuunṭh sbhi baaṁchhhi niti aasaa aas kriijai॥ hri drsn ke jn mukti n maaṁghi mili drsn trripti mnu dhiijai॥1॥ maaiaa mohu sblu hai bhaarii mohu kaalkh daag lgiijai॥ mere ṭhaakur ke jn alipt hai mukte jiu murgaaii punku n bhiijai॥2॥” – surg, muktii, baikuunṭh saare mungde ne, iachhaa rakhde ne, bhrosaa hai nhiiṁ, hukm daa giaan laiṇaa nhiiṁ chaahuunde, maaiaa moh vikaar saariaaṁ te bhaarii hai। jihṛe kunm punḍt krde sii lokaaṁ nuuun surg daa laalch de ke nrk daa ḍr paidaa krke, muktii daa laalch de ke aapṇe kmaaii de saadhn lii uhnaaṁ to bhgtaaṁ ne guruaaṁ ne rokiaa sii saanuuun। gurbaaṇii viach ih sb smjhaaiaa sii। pr asiiṁ gurmti giaan nuuun chhaḍ ke asiiṁ vii surg nrk dii vichaar krn lag pe te punḍt vaaṁg hii guruu ghr de sevaadaar, prrchaark vii paise khaatr uhii krn lg pe। mukt uhii hai jis nuuun naam (sojhii) prraapt ho gii। naam baare jaanṇ lii pṛau “naam, jp ate naam drriṛrh kiveṁ huundaa


Source: ਸੁਰਗ ਤੇ ਨਰਕ (Swarg te Narak), ਦੋਜਕ