Source: ਮਦੁ, ਅਮਲ, ਭਾਂਗ ਅਤੇ ਸੁੱਖਾ

मदु, अमल, भांग अते सुखा

अज सिखां विच बहुत दुबिधा है के निहंग सिंघ सुखा स़कदे हन, नस़े करदे हन ते कुझ दल पंथां विच पंच रतनी वी छकदे हन। नस़िआं दे खिलाफ़ लगभग हर दुनिआवी धरम ही बोलदा है। सो गुरमति दा उपदेस़ की है नस़े बारे इह जानणा बहुत ज़रूरी है। नस़े लई जो गुरमति विच स़बद आइआ है उह है मदु ते अज गल करांगे के गुरमति किस मदु दे सखत खिलाफ़ है ते किहड़ा मदु/अमल परवान है। सो आउ समझदे हां के मदु गुरमति किसनूं आखदी है ते की फुरमान है मदु बारे। इस बारे असीं पहिलां वी विचार कीती है वेखो "नस़ा, दारू, मद, अमल बारे विचार अते "नस़ा अज अगे विचार करांगे।

मदु

कलि कलवाली माइआ मदु मीठा मनु मतवाला पीवतु रहै॥ आपे रूप करे बहु भांतीं नानकु बपुड़ा एव कहै॥४॥" – भाव कलजुग विच जीव दा मन माइआ दे मदु (नस़े) विच मतवाला होइआ फिरदा है। कलिजुग असल विच की है समझण लई वेखो "गुरबाणी विच जुग

दुरमति मदु जो पीवते बिखली पति कमली॥राम रसाइणि जो रते नानक सच अमली॥४॥ – भाव दुरमति, मनमति, माड़ी मति, माइआ दे मगर लगण वाली मति जो पींदे हन उहनां दी दरगहि पति नहीं हहिंदी, मति कमली हो जांदी है, दरगाह तों धिआन हट जांदा है। जो राम रसाइण (राम दे गुण, हुकम दी सोझी, गुरमति गिआन दा अंम्रित) जिहनां कोल है उह सच अमली हन। नाम (सोझी) दा गिआन दा अमल (नस़ा) परवान है गुरमति विच।दरगाह बारे समझण लई वेखो "भूत, प्रेत, जम, धरम राइ अते दरगाह। गुरमति विच नाम की है समझण लई वेखो "नाम, जप अते नाम द्रिड़्ह किवें हुंदा?। माइआ बारे होर विसथार विच समझण लई वेखो "लछमी, सरप अते माइआ अते "त्रै गुण माइआ, भरम अते विकार

भगत भाई मरदाना जी दी बाणी है पोथी साहिब विच। पातिस़ाह आखदे "कलि कलवाली कामु मदु मनूआ पीवणहारु॥ क्रोध कटोरी मोहि भरी पीलावा अहंकारु॥ मजलस कूड़े लब की पी पी होइ खुआरु॥ करणी लाहणि सतु गुड़ु सचु सरा करि सारु॥ गुण मंडे करि सीलु घिउ सरमु मासु आहारु॥ गुरमुखि पाईऐ नानका खाधै जाहि बिकार॥१॥ अगे लिखदे हन "काइआ लाहणि आपु मदु मजलस त्रिसना धातु॥ मनसा कटोरी कूड़ि भरी पीलाए जमकालु॥ इतु मदि पीतै नानका बहुते खटीअहि बिकार॥ गिआनु गुड़ु सालाह मंडे भउ मासु आहारु॥ नानक इहु भोजनु सचु है सचु नामु आधारु॥२॥ कांयां लाहणि आपु मदु अंम्रित तिस की धार॥ सतसंगति सिउ मेलापु होइ लिव कटोरी अंम्रित भरी पी पी कटहि बिकार॥३॥ – भाव विकार, माइआ, कामणी, त्रिसना मदि है जिसदे जीव पिआले भर भर पींदा है। इहनां दी ही अरदास हमेस़ा करदा है। गुरू घरां विच इस नस़े बारे दसण दी थां माइआ लैके माइआ कठी करके अगे माइआ दीआं ही अरदासां आप उह कर रहे ने जिहनां नूं गुरमति दा प्रचार करना सी। गुरू दा वज़ीर बण गुरमति दे ही उलट माइआ दा वपार कर रहे हन। अरदास ते मंगणा की है समझण लई वेखो "अरदास की है अते गुरू तों की मंगणा है?

गुरमति ने माइआ दे नस़े दी थां सच दा, गिआन दा नाम (सोझी) दा नस़ा करन नूं आखिआ है "माणसु भरिआ आणिआ माणसु भरिआ आइ॥ जितु पीतै मति दूरि होइ बरलु पवै विचि आइ॥ आपणा पराइआ न पछाणई खसमहु धके खाइ॥ जितु पीतै खसमु विसरै दरगह मिलै सजाइ॥ झूठा मदु मूलि न पीचई जे का पारि वसाइ॥ नानक नदरी सचु मदु पाईऐ सतिगुरु मिलै जिसु आइ॥ सदा साहिब कै रंगि रहै महली पावै थाउ॥१॥ – विचारन वाली गल है के माणसु भारिआ आणिआ, माणस भरिआ आइ, किस मदि विच? किहड़ा मदि है जिस पीते मति दूर हुंदी है? उह किहड़ा झूठा मदु है? उह है मनमति, दुरमति, माइआ दी भुख। "नामु विसारि माइआ मदु पीआ॥ बिनु गुर भगति नाही सुखु थीआ॥, "प्रान सुखदाता जीअ सुखदाता तुम काहे बिसारिओ अगिआनथ॥ होछा मदु चाखि होए तुम बावर दुलभ जनमु अकारथ॥१॥

बार बार मदु दी जिथे वी गल होई है उथे प्रमाण माइआ, मनमति, दुरमति वल ही इस़ारा हो रहिआ है "माइआ को मदु कहा करतु है संगि न काहू जाई॥नानकु कहतु चेति चिंतामनि होइ है अंति सहाई॥

जिथे वी सच अमल दी गल होई है उथे नाम दे मदु नूं ही मंगिआ है "कोई है रे संतु सहज सुख अंतरि जा कउ जपु तपु देउ दलाली रे॥ एक बूंद भरि तनु मनु देवउ जो मदु देइ कलाली रे॥ अते "अभै पद पूरि ताप तह नासे कहि कबीर बीचारी॥ उबट चलंते इहु मदु पाइआ जैसे खोंद खुमारी॥,

भउ तेरा भांग खलड़ी मेरा चीतु॥ मै देवाना भइआ अतीतु॥ कर कासा दरसन की भूख॥ मै दरि मागउ नीता नीत॥१॥

माइआ कारनि धावही मूरख लोग अजान॥ कहु नानक बिनु हरि भजन बिरथा जनमु सिरान॥२८॥

कई हवाला दिंदे हन इहनां पंकतीआं दा "कबीर भांग माछुली सुरा पानि जो जो प्रानी खांहि॥ तीरथ बरत नेम कीए ते सभै रसातलि जांहि॥२३३॥ – जे भांग माछुली सुरा पानि इहनां पंकतीआं तों माड़ा समझांगे तां तीरथ, बरत नेम आदी सही मंनणे पैणे। असल विच इह गलां पंडित आखदा सी जिहनां दी गल कबीर जी कर रहे ने, इह पंडत दी गल दा उदाहरण है। ते अगे जवाब विच जो आखदे हन उह वी पड़्ह के विचार करके समझ लवो "नीचे लोइन करि रहउ ले साजन घट माहि॥ सभ रस खेलउ पीअ सउ किसी लखावउ नाहि॥२३४॥ आठ जाम चउसठि घरी तुअ निरखत रहै जीउ॥ नीचे लोइन किउ करउ सभ घट देखउ पीउ॥२३५॥। मास बारे समझण लई वेखो "मास खाणा (Eating Meat) अते झटका (Jhatka), तीरथ बारे समझण लई वेखो "स़रधा, करम, तीरथ ते परमेसर प्रापती

जिवें सरीर दे भोजन दी गुरमति विच कोई गल नहीं होई उदां ही सरीर दे नस़े दी गल गुरमति विच नहीं होई पर इस बारे अगे होर विचार करांगे। गुरमति ब्रहम दा गिआन है मन नूं आपणी होंद चेते कराउण लई। गुणां दी गल होई है गुण, गिआन, नाम (सोझी) विस़ा है गुरमति दा।

भांग दा नस़ा

अज दा सिख जिहड़ा घरां विच पखे थले बैठा, जिसदा ढिड भरिआ, दुनिआवी गिआन लै के सिआणा बणदा, माड़ी जही झरीट वजण ते सी सी करदा डाकटरां कोल पहुंच जांदा, गुरूघर विच माइआ दे के माइआ मंगदा, विकारां विच भरिआ जिसनूं साइआ दा नस़ा नहीं दिसदा कदे इह विचार नहीं करदा के पुरातन समिआं विच जंगां जुधां विच फटड़ होए सिंघ की करदे सी सट वजण उपरंत? जंगां जुधां विच हथ पैर कटे जाण तों बाद वी लड़दे रहिण लई केवल जिगरा काफ़ी नहीं हुंदा। जंग विच लहू वगदा, पटी बंन के जां कई वार बिनां दवा दारू दे फेर दुस़मन नाल लड़्हना पैंदा। जदों गुरमति गिआन ते सच धरम दी राखी करनी होवे तां वजीआं सटां तों बेपरवाह होणा पैंदा। अज डाकटरां कोल ऐंटीसैपटिक, पेन किलर भाव दरद घट करन दी दवाई, खुन रोकण, चोट तों खून रिसणा बंद करन दे अते ऐनेसथीसीआ (बेहोस़ी) दी दवाई उपलबध है। अज बीबीआं इहनां तों बिनां जवाक नहीं जंम सकदीआं, तकड़े तों तकड़ा मनुख टांके नहीं लवा सकदा। हडी टुटण ते दरद बरदास़त नहीं कर सकदा। सोचो के पुरातन समिआं विच किसदी वरतो कीती जादी सी? निहंग सिंघां ते नस़े दा दोस़ लाउणा बहुत सौखा है, उहनां विच रहि के वेखो। अज वी पुरातन दवा दारू नुसखिआं नाल आपणे इलाज करन नूं सकस़म हन ते फेर जंग लड़न ते किसे ते निरभर ना होण दी तिआरी है। कुझ समें पहिलां तक सारे ही भंग दी वरतो करदे सी दवा दे रूप विच। हा अज कई नस़े हन जिहड़े भंग तों कडे जा रहे हन। तकरीबन हरेक विदेस़ी दवा विच ऐलकोहल पैंदी है, अयुरवेद विच हरेक दवाई विच भंग दी वरतो हुंदी रही है। इह युनानी दवाइआ, चीनी दवाईआं विच वी पैंदी है। अज भंग तों रिफाईन करके ही नहीं, कई कैमिकल नाल बणे नस़े आम विकण लग पए हन जिहनां ते रोक लगणी चाहीदी है। इनसान दी फितरत रही है हरेक वसतू दी दुरवरतो जां ज़रूरत तों जिआदा वरतो करन दी। जिहड़ी वसतू साडे आस पास आम मिलदी है उसनूं जिआदा तों जिआदा सुधार करके दुरवरतो हुंदी रही है। जे चीनी ठीक ठाक मात्रा विच लैण ते किसे खाण दी वसतू नूं सुआद बणाउंदी है, उथे ही दुरवरतो, लालच कारण रोग दा कारन बणदी है। भंग मनुख नूं दवाई दे तौर ते वरतणी नूं कुदरत दी बेअकीमती दवाई है ते दवाई दे रूप विच हजारां सालां तो वरती जांदी रही है, हजारां रोगां तों अरोगता दिंदी है पर जे मनुख दुरवरतो करे तां दोस़ भंग ते किउं? भावें आम बंदा होवे जां कोई निहंग बाणे विच दोस़ दुरवरतो करन वाले ते लाओ ना के सारे निहंगां ते। जदो। तक निहंग सिंघ चंगी तरिह भांग दे पतिआं नूं धो के रगड़े विच दवा दी तरिह वरतण तां इह परवान हो सकदा है किउंके वरतो दवाई वांग है ना के नस़े विच धुत हो के आपा गवा लैण दी कोस़िस़।

भांग जिसनूं गांजा वी आखदे हन उस बारे डाकटर दा वीडीओ है नीचे, इक वारी देखो। इस तों पता लगदा है के भांग कितने तरीके दीआं मानसिक ते स़रीरक बिमारीआं लई कारगर है।

धिआन रहे के गुरमति नस़ा माइआ नूं मंनदी है। लालच, कदे ना मुकण वाली मन दी भुख, विकार मदु है नस़ा है भावें राज, माल, सिकदारीआं, उपाधीआं दा होवे भावें भंग, दारू, मिठा, जीभ दा सुआद होवे। बिमारीआं तो बचो, नस़े तों बचो ते धिआन गिआन लैण वल रखो। बाणी पड़्हो समझो अते विचारो।


Source: ਮਦੁ, ਅਮਲ, ਭਾਂਗ ਅਤੇ ਸੁੱਖਾ